هفته چهاردهم بارداری اولین ماه حضور در ماه چهارم بارداری است. با ما در این مقاله همراه باشید تا موضوعات مهم مرتبط با مادر، پدر و جنین را به شما توضیح دهیم.
جنین در هفته چهاردهم بارداری
جنین شروع به حرکت می کند، طول قد او اکنون به حدود 9 سانتی متر رسیده و وزن او حدود 57 گرم است. در هفته یازدهم وزن او فقط 14 گرم بود و می توان گفت که در این چند هفته، رشد قابل توجهی کرده است. با انجام سونوگرافی متوجه حرکت او در ناحیه ی قفسه ی سینه خواهید شد. این حرکت تمرین نفس کشیدن او است. اکنون دست ها و پاهای او نیز حرکت می کنند، اما بیشتر این حرکات غیر ارادی هستند. تمامی ویتامین ها، مواد مغذی و کالری مورد نیاز جنین، از طریق جفت تامین می شود.
بدن بچه صاف تر و کشیده تر شده است
بچه همواره در حال جست و خیز است؛ حالا به اندازۀ یک نارنگی، یا مشت بسته تان، شده و همواره در حال تحرک است. همۀ این حرکت ها واکنشی نسبت به انقباضات عضلانی سه ماهۀ اول است (اما تا هفته های آینده شما این تکان ها را احساس نخواهید کرد). در حال حاضر این تکان ها مانند رقص باله، آهسته و نرم هستند.
حال که صحبت از رقص باله شد، باید بگوییم که اگرچه بعد از تولد، سال ها طول می کشد تا بالاخره با تذکرات شما، بچه بدنش را کاملا صاف و کشیده نگه دارد، اما هم اکنون، بدون اینکه کسی به او گوش زد کند، به طرزی غیر قابل باور صاف و کشیده است؛ دیگر خمیده و قوزدار نیست. همچنین گردن بچه به تدریج بلندتر می شود و کمک می کند تا سرش صاف تر روی بدن قرار بگیرد. همۀ این ها، ظاهر جنین را راست و کشیده نشان می دهند.
بچه کرک و مو در می آورد
در هفته 14، ممکن است کمی مو روی سر بچه بروید البته رنگ نهایی آن تاز مان تولد قطعی نیست؛ ابروها هم کمی پر می شوند.
با این حال، رویش و رشد مو به سر محدود نمی شود. سرتاسر بدن بچه را لایه ای از کرک می پوشاند تا او را گرم نگه دارد. اما نگران نباشید، بچه با این کرک ها متولد نمی شود. در واقع، با پیشرفت بارداری، به تدریج که چربی بیشتر می شود -چربی های بدن بچه، نه بدن خودتان- مسئولیت گرم نگه داشتن بچه را بر دوش می گیرد و کرک ها به تدریج می ریزند و از بین می روند. برخی از بچه ها، خصوصا آن هایی که زودتر از موعد به دنیا می آیند، هنوز در هنگام زایمان کمی کرک دارند اما این موهای ریز خیلی زود از بین می روند.
تغییرات دیگری نیز در این هفته در جریان است که رشد کام دهان را شامل می شود. همچنین برخی از فعالیت های دستگاه گوارشی نیز تکامل پیدا می کنند؛ برای مثال روده های جنین مکونیوم (مامیزه) تولید می کنند که در واقع، اولین مدفوعی است که نوزاد بعد از تولد انجام می دهد.
هفته چهاردهم ماه چندم بارداری محسوب می شود؟
با رسیدن به هفتۀ 14، شما در ماه چهارم بارداری تان قرار دارید. فقط 5 ماه دیگر باقی مانده است!
بدن مادر در هفته چهاردهم بارداری
یبوست مشکلی است که معمولا از هفته ی چهاردهم آغاز می شود. هورمون هایی که ماهیچه های شکمی را برای رشد رحم شل می کنند، ماهیچه های روده را نیز شل می کنند. نوشیدن مقدار زیادی آب و خوردن غذاهایی با فیبر بالا می تواند به درمان یبوست کمک کند. افزایش حجم خون نیز ممکن است علایم خود را بروز دهد.
رگ های خونی پستان با خون زیادی پر شده اند و در سطح پوست برجسته می شوند. برای برخی از زنان ظاهر شدن رگ های آبی در پوست خوشایند نیست، اما این تغییر ظاهری تا پایان بارداری و احتمالا پس از بارداری نیز ادامه خواهد داشت.
اگر به این مشکل دچار هستید، مطلب یبوست در دوران بارداری را بخوانید.
سه ماهه اول گذشت و تنها سه ماهه دوم و سوم باقی مانده است!
به سه ماهه دوم خوش آمدید! دورانی که بنا بر دلایلی محکم، برای بیشتر زنان بهترین دوران بارداری به شمار می رود. با رفع بسیاری از علائم بارداریِ سه ماهۀ اول، احساس می کنید که حال و هوای تان بهتر شده است. احتمالا حساسیت سینه های تان نسبت به ماهۀ اول کاهش یافته و سطح انرژی تان بالاتر رفته است.
خبرهای خوب دیگر اینکه: حالت تهوع های صبحگاهی و دفعات ادرار کردن نیز کمتر شده اند. حتی خوب تر اینکه با مشخص شدن بارداری در ظاهر شکم تان، وقت آن رسیده تا به مغازه ها سری بزنید و لباس های جدید بخرید.
دلیل این امر این است که رحم بالاخره از ناحیۀ لگن بیرون آمده و به بخش تحتانی شکم رفته است. حتی اگر درست بالای استخوان لگن در قسمت تحتانی شکم را با دست فشار بدهید ممکن است بتوانید قسمت بالایی رحم که فوندس (طاق رحم) نام دارد را احساس کنید. شگفت آور است، مگر نه؟
شکم مادر در هفته چهاردهم بارداری
حالا که رسما وارد سه ماهۀ دوم شده اید واقعا وقتش رسیده که لباس های بارداری تهیه کنید؛ زیرا در این برهه از بارداری، برآمدگی شکم از حالت نفخ خارج شده و شکل شکم باردار را به خود می گیرد.
اما به یاد داشته باشید که شکم تان در هفتۀ 14 هر اندازه ای که باشد، بزرگ یا کوچک، کاملا نرمال است. اندازۀ شکم زنان باردار بر حسب قد، ساختار بدنی و اینکه بارداری اول شان باشد یا نه، متفاوت است. پس، نفسی راحت بکشید و شکم تان هر اندازه که هست، به خودتان نگرانی راه ندهید! قطعا اگر سوالی داشته باشید، می توانید آن را با متخصص زنان در میان بگذارید.
درد لیگامان (رباط) گرد
در بسیاری از زنان، یکی از عوارض جانبی بزرگ شدن رحم، دردهایی است که متخصصین زنان و زایمان از آن تحت عنوان درد لیگامان گرد یاد می کنند. این دردهای تیز (با حالت تیر کشیدن) عموما در اثر پیشرفت بارداری در یک یا هر دو سمت شکم بروز می کنند و معمولا در هفتۀ 14 ظاهر می شوند اما ممکن است که هر موقعی در سه ماهۀ دوم بروز کنند.
دلیل بروز این دردها چیست؟ باید بدانید که رباط های پهنی که از کشالۀ ران تا شکم کشیده شده اند از رحم محافظت می کنند. با بزرگتر شدن رحم، این رباط ها کش می آیند و نازکتر می شوند تا بتوانند وزن اضافی وارد شده را تحمل کنند. فشار ناشی از این اضافه وزن سبب بروز دردهایی شدید و تیز در ناحیۀ تحتانی شکم می شود. این نوع درد اغلب زمانی که ناگهان وضعیت فیزیکی تان را تغییر می دهید، سریعا از حالت نشسته و خوابیده، بلند می شوید یا حتی هنگام عطسه و سرفه ملموس تر می شود.
بهترین راه خلاصی از این دردها این است که در وضعیتی راحت قرار گرفته و پاهای تان را بالا بگیرید تا فشار و درد کاهش پیدا کند.
به سلامتی تان اهمیت بدهید
در دوران بارداری علاوه بر علائم بارداری که باید راه مناسبی برای تحمل شان پیدا کنید، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرماخوردگی، آنفولانزا و ویروس قرار دارید. دلیلش این است که سیستم ایمنی بدن به طور طبیعی ضعیف تر می شود تا جنین را به عنوان عامل خارجی پس نزند.
یکی از راه های کلیدی در حفظ سلامتی، مبارزه با آلودگی و میکروب است. در دوران بارداری بیش از هر زمان دیگری، بهترین راه مقابله با هر مشکلی، پیشگیری از بروز آن است. پس حواس تان به آلودگی های اطراف محل کار یا وسایل خانه نظیر کاناپه ها باشد.
مرتب دست های تان را بشویید و محلول ضدعفونی کنندۀ دست همراه داشته باشید تا در صورت نبود آب و صابون از ان استفاده کنید. از غذا و نوشیدنی کسی نخورید و از افراد بیمار به شدت دوری کنید. اصلا اشکال ندارد که همسر مریض تان را بفرستید تا روی مبل بخوابد!
اگر احساس می کنید که به بیماری یا ویروس مبتلا شده اید، سریع به متخصص خود مراجعه کنید تا با در نظر داشتن بارداری تان، بیماری را درمان کند. اگر برای درمان بیماری های میکروبی، برای تان آنتی بیوتیک تجویز شده است (این داروها در درمان بیماری های ویروسی مثل سرماخوردگی بی اثر هستند)، در خوردن شان تعلل نکنید و خودتان را برای این حرف ها که می گویند مصرف دارو در دوران بارداری خطر دارد، نگران نکنید.
مراقبت های پزشکی در هفته چهاردهم بارداری
در این هفته از بارداری می توان با استفاده از سونوگرافی داپلر، صدای ضربان قلب جنین را شنید. با بزرگ تر شدن جنین، صدای ضربان قلب او نیز بلندتر خواهد شد. شما می توانید در هر بار ویزیت، از پزشک خود بخواهید که این سونوگرافی را برای شما انجام دهد تا بتوانید صدای ضربان قلب جنین را بشنوید، اما اگر ضربان قلب پیدا نشود، باید با استفاده از سونوگرافی، ضربان قلب بررسی شود.
علائم و نشانه های در هفته چهاردهم بارداری
کاهش خستگی
حالا که بدن تان وظیفۀ سه ماهه اول بارداری، یعنی ساخت جفت، را به پایان رسانده؛ احتمالا حس می کنید که انرژی تان افزایش یافته است. پس از این فرصت استفاده کنید و کارهای لازم را انجام دهید و خود را برای آمدن بچه آماده کنید. فهرستی از لوازم ضروری سیسمونی تهیه کنید.
ادامۀ رشد سینه ها و کاهش درد آن ها
با اینکه سینه های تان همچنان در حال بزرگتر شدن هستند و نوک سینه ها برجسته تر و رنگ حواشی اطراف آن ها تیره تر شده؛ اما میزان حساسیت و درد آن ها نسبت به سه ماهۀ اول کمتر شده است.
افزایش اشتها
حالا که حالت تهوع های تان رفع شده، اشتهای تان دوباره بالا رفته است. تمام تلاش خود را بکنید که به جای تن دادن به هوس ها و پرخوری کردن، وعده های غذایی و میان وعده های تان را از غذاهای سالم انتخاب کنید و در فواصل زمانی مشخص بخورید تا سطح قند خون و انرژی تان در طول روز ثابت بماند. وعده های غذایی نامنظم باعث افت و افزایش ناگهانی قند خون می شود.
واریس
رگ های بزرگ و ورم کرده که معمولا روی پاها دیده می شوند در اثر حجم خون اضافی که بدن تان برای تغذیۀ بچه تولید می کند، بروز می کنند. اگرچه ممکن است نتوانید به طور کامل از واریس پیشگیری کنید (چون می تواند ارثی باشد) اما می توانید با پوشیدن جوراب های مخصوص، راه رفتن و به جریان واداشتن خون و بالا آوردن پاها بیشتر از سطح قلب این پدیده را حداقل برسانید.
گرفتگی و کیپ شدن بینی با مخاط
باز هم هورمون های بارداری! میزان بالای استروژن و پروژسترون سبب افزایش جریان خون به غشاهای مخاطی بدن از جمله بینی شده و منجر به باد کردن و نرم تر شدن شان می شود. هنگام خواب از دستگاه بخور گرم استفاده کنید تا تنفس برای تان راحت تر شود.
پایان حالت تهوع و استفراغ
چنانچه مثل بسیاری از زنان باردار دیگر باشید، با ورود به سه ماهۀ دوم، حالت تهوع های صبحگاهی تان برطرف می شود. به خودتان آفرین بگویید که توانستید حالت تهوع و استفراغ را تحمل کنید.
نکات و راهکارهای کلیدی برای هفته چهاردهم بارداری
روند تغییرات پوستی تان را تحت نظر داشته باشید
ممکن است که در اثر هورمون های بارداری، خال روی پوست ظاهر شود یا خال های قبلی تان تغییر شکل پیدا کنند. با این وجود، توصیه می کنیم که این تغییرات پوستی را با پزشک در میان بگذارید تا خیال تان از هر لحاظ راحت باشد.
تحرک داشته باشید
با شروع سه ماهۀ دوم، انرژی تان نیز افزایش پیدا می کند. از این فرصت استفاده کنید! تمرینات ورزشی سبک و نیمه سخت تان را از سر بگیرید تا احتمال بروز دیابت بارداری را کاهش دهید. انجمن متخصصین زنان و زایمان توصیه می کنند که زنان باردار باید روزانه حداقل 30 دقیقه ورزش نیمه سخت انجام دهند (اگر در تمام روزها امکان پذیر نیست، بیشتر روزهای هفته ورزش کنید).
آمادگی اضافه وزن را داشته باشید
در سه ماهۀ سوم، رشد بچه افزایش می یابد و افزایش وزن تان نیز سرعت می یابد. بنابراین اگر بارداری تان را با وزنی نرمال آغاز کرده باشید، در این دوره حدود شش و نیم کیلوگرم اضافه وزن پیدا می کنید.
برای داشتن اضافه وزنی مناسب، بهتر است که مرتب خود را وزن کنید، گاهی غذایی که فکرش را هم نمی کنید ممکن است وزن تان را از حالت طبیعی خارج کند. سعی کنید که هر روز، سر یک ساعت مشخص و با لباس هایی مشابه روز قبل، خودتان را وزن کنید.
حواس تان به خورد و خوراک تان باشد
فراموش می کنید که غذا بخورید؟ ساعت کوک کنید تا هر دو ساعت یکبار زنگ بزند. همچنین می توانید روی کاغذی بنویسید “به بچه ات غذا داده ای؟” و آن را جایی، جلوی چشم تان بگذارید؛ یکی روی داشبورت، یکی روی صفحه نمایش کامپیوتر و یکی هم روی تلویزیون بچسبانید.
اگر به خاطر معدۀ برهم ریختۀ تان از خوردن غذا وحشت دارید بهتر است بدانید که نخوردن غذا می تواند حالت تهوع را تشدید کند. آهسته شکم تان را پر کنید؛ ابتدا با مایعاتی مثل آب، آب میوه، اسموتی و سوپ شروع کنید و سپس وقتی احساس کردید که معدۀ تان توان پذیرش غذا را دارد، سروقت غذاهای جامد بروید.
از زدن خالکوبی خودداری کنید
این فکر به سرتان افتاده که به عنوان یادگار دوران بارداری روی بدن تان خالکوبی بزنید؟ بهتر است دست نگه دارید. اگرچه مقدار قابل توجهی از جوهر خالکوبی وارد خون تان نمی شود ولی همچنان، هر وقت که پای سوزن به میان آید، خطر بروز عفونت وجود دارد. بنابراین وقتی تمام تلاش تان حفظ سلامتی خودتان و فرزندتان است، زدن خالکوبی فکر چندان خوبی نیست. علاوه بر این، ممکن است که خالکوبی تان فعلا روی پوست تان متقارن به نظر برسد اما وقتی دوباره به وزن و حالت بدنی قبل از بارداری تان برگردید، خالکوبی تان از شکل و قیافه خواهد افتاد!
اگر هم از قبل خالکوبی روی بدن تان دارید، کاری نمی شود کرد؛ بنشینید و کش آمدن آن را روی پوست تان تماشا کنید! پروانه ای که خالکوبی کرده بودی ممکن است به شکل عقاب در بیاید!
لباس هایی گشاد و جذاب بپوشید
در دوران بارداری به دلیل بالا رفتن متابولیسم، دمای بدن افزایش پیدا می کند. بنابراین وقتی برای ورزش کردن آماده می شوید، لباس های سبک و خنک بپوشید. لباس هایی گشاد و کشی بپوشید که نفس کشیدن درون شان برای تان راحت باشد. همچنین لباس زیرهای نخی به تن کنید. سینه بندی (ترجیحا سینه بند مخصوص ورزش) انتخاب کنید که فضای کافی برای سینه های تان داشته باشد و هنگام ورزش به آن ها فشار نیاورد. اگر کفش های ورزشی تان کهنه شده اند حالا بهترین زمان برای خرید یک جفت کفش سالم است که احتمال آسیب دیدگی تان در حین ورزش را کاهش دهد. حال که صحبت از کفش به میان آمد، توجه داشته باشید که برای انجام هر ورزشی، کفش مناسب خودش را استفاده کنید.
هوشمندانه خرید کنید
وقتی برای خرید می روید، به جای غذاهای فراوری شده، مواد تازه بخرید. طبیعتا غذا و خوراکی های تازه، ویتامین و مواد معدنی بیشتری به بدن می رسانند و نسبت به غذاهای فراوری شده، شکر، نمک، کالری، چربی و افزودنی های کمتری دارند.
استثنایی که در خصوص ارجحیت مواد غذایی تازه وجود دارد این است که میوه ها و سبزیجات منجمدی که نمک یا شکر ندارند به اندازۀ سبزیجات تازه یا حتی بیشتر از آن ها، مغذی هستند. همین امر در خصوص کنسرو میوه ها و سبزیجات نیز صدق می کند.
نکات هفته چهاردهم بارداری
بهترین کارهایی که می توانید در این هفته انجام دهید، خوردن غذای خوب، نوشیدن مقدار زیادی آب و ورزش روزانه است.
نقش پدر
در برخی از خانواده ها، پدرانی که منتظر به دنیا آمدن فرزندشان هستند، استرس زیادی را برای تامین مالی خانواده ی جدید خود متحمل می شوند. کار زیاد و داشتن استرس، می تواند عوارضی را برای این پدران به همراه داشته باشد. اگرچه نگرانی در مورد تامین مالی خانواده، امری عادی و طبیعی است اما در نظر داشته باشید که بیشتر این استرس ها، فراتر از واقعیت هستند.
از طرف دیگر، ممکن است نیازها با خواسته ها اشتباه گرفته شوند. نیازهای واقعی فرزندتان لوازم محدودی است که نیاز به بودجه ی خیلی زیادی ندارد.
10 خوراکی مهم در دوران بارداری را بخوانید.
مترجم: ملوک دانشمند
منبع: www.whattoexpect.com
