هفته چهارم بارداری یکی از هفته های مهم حاملگی است. دلیل این اهمیت را در مطلب زیر بخوانید.
تبریک می گوییم! اگر 4 هفته باردار باشید، پس نسبت به خیلی از زنان باردار دیگر، زودتر متوجه بارداری تان شده اید (چون به جای اینکه منتظر بمانید، به محض عقب افتادن قاعدگی تان یا حتی چند روز قبل از آن تست بارداری داده اید). شاید از خبر بارداری تان خیلی هیجان زده باشید، شاید هم کم کم به فکر بچه داشتن عادت کرده اید!
در هر صورت، حس و حال تان (حداقل در حال حاضر) نباید با قبل فرقی داشته باشد چون نشانه های بارداری به این زودی ها بروز نمی کنند. قطعا می توانید این خبر خوب را با همسرتان جشن بگیرید، اما بهتر است دست نگه دارید و فعلا به بقیه چیزی نگویید. در هفتۀ چهارم بارداری، اولین تماس تان باید با پزشک متخصص باشد؛ باید برای اولین جلسۀ بارداری وقت بگیرید تا قبل از هر چیز، پزشک با آزمایش خون یا ادرار بارداری تان را تایید کند.
رویان در هفته چهارم بارداری
بلاستوسیت یا تخمک بارور شده، به سمت لوله فالوپ حرکت خواهد کرد، این اتفاق در اواسط هفته چهارم که در واقع چند روز قبل از شروع دوره ماهانه است، رخ می دهد.
در داخل بلاستوسیت، تخمک به صورت نمادین تقسیم می شود. در این مرحله، رویان به سرعت در حال رشد بیش از هر زمان دیگری در بارداری است. سلول ها به سرعت در حال تقسیم شدن و رشد هستند.
بدن مادر در هفته چهارم بارداری
بدن شما در پایان هفته چهارم، منتظر شروع دوران ماهانه است؛ اگر این دوران آغاز نشود یعنی شما باردار هستید و ممکن است بدن شما حالت های مربوط به پریود شدن را داشته باشد. همچنین زمانی که نطفه وارد رحم می شود، لکه بینی کمی به خاطر لانه گزینی اتفاق می افتد. اگر شما در هفته سوم باردار نشوید، ممکن است در هفته چهارم باردار شوید.
خستگی، درد سینه ها و تغییرات خلقی همه معمول است و اگر دچار آن شدید، خیلی تعجب نکنید. برخی مادران چون این علائم را حس می کنند و آنها شبیه به علائم پیش از شروع دوره ی ماهانه شان است، شاید تصور کنند که تلاش آنها برای باردار شدن، بی فایده بوده است و به زودی پریود می شوند. اما حقیقت این است که علائم شبیه به هم هستند و نباید نا امید شد. مادرانی که دوقلو باردار هستند بیش از مادران دیگر علائم دارند. سینه ها حساس تر و خستگی شان شدید تر است.
تست بیبی چک معمولاً در هفته چهارم بارداری مثبت نشان داده می شود. اگر شما جواب مثبت را مشاهده کردید باید به فکر رفتن نزد پزشک متخصص باشید. پزشک آزمایش خون بارداری را برای تعیین میزان دقیق هورمون بارداری Hcg تجویز می کند. با توجه به سطح این هورمون در خون، پزشک سن دقیق بارداری یا تعداد جنین را تشخیص می دهد.
صبور باشید. اگر یک روز از دوره ماهانه شما گذشت، چند روز دیگر نیز صبر کنید و به سرعت به دنبال تست بارداری نروید. هورمون گنادوتروپین hCG که هورمون شناسایی بارداری است در تست ادرار بیبی چک های خانگی نشان داده می شود.
نکات هفته چهارم بارداری
هنوز علائم بارداری ندارید؟
تنها یک هفته از لقاح گذشته است و بارداری هنوز در مراحل بسیار اولیه اش قرار دارد. در هفتۀ چهارم بارداری، بدن به شدت در حال تقلا و دگرگونی است و از یک بدن عادی به یک آزمایشگاه علمی خاص تبدیل می شود.
ممکن است که هنوز متوجه نشانه های بارداری نشده باشید. اگرچه برخی از زنان نشانه هایی مانند علائم سندروم پیش از قاعدگی (PMS) از جمله تغییر حالات روحی، نفخ و درد سکم را تجربه می کنند، برخی دیگر هیچ تفاوتی احساس نمی کنند. در هر صورت، نشانه های بارداری در شما بروز کرده باشند یا نه، هنوز برای دریافت نتیجۀ قطعی از تست بارداری خیلی زود است.
کاشت تخمک
اگرچه هنوز حس بارداری ندارید، اما اتفاقاتی درون تان در حال جریان است که با هم آن ها را مرور می کنیم. در این هفته تخمک بارور شده به رحم می رسد و طی فرایندی به نام کشت (کاشت)، بلاستوسیست (که در آینده تبدیل به بچه می شود) خودش را به دیوارۀ رحم می چسباند.
در 25 درصد از موارد، با کاشت گلولۀ سلولی در دیوارۀ رحم، خونریزی صورت می گیرد. خونریزی حاصل از کاشت که اغلب صورتی، قرمز یا قهوه ای کم رنگ است حدودا یک هفته قبل از تاریخ قاعدگی تان روی می دهد.
آن را با خونریزی قاعدگی اشتباه نگیرید و برایش نگران نباشید، چون نشانۀ این نیست که اتفاق بدی افتاده است. ممکن است که در ناحیۀ شکم احساس فشار داشته باشید؛ جای نگرانی نیست! و حتی ممکن است که سینه های تان کمی حساس و بزرگتر شوند اما خودتان را برای بزرگ تر شدن آن ها آماده کنید!.
به زودی هورمون های بارداری از راه می رسند
طی 6 تا 12 روز پس از لقاح، تخمک شروع به ترشح هورمون hCG یا گنادوتروپین جفتی انسان می کند؛ هورمونی که به زودی سبب ایجاد خط آبی یا صورتی روی تست بارداری تان می شود و دنیای تان را دگرگون می سازد.
هورمون hCG، کورپوس لوتئوم یا جسم زرد (بافتی که پس از آزاد سازی تخمک، درون فولیکول آن شکل می گیرد) را تحریک می کند تا پروژسترون و استروژن تولید کند؛ تا قبل از هفتۀ 8 که جفت مسئولیت تغذیۀ جنین را بر عهده می گیرد، این هورمون ها سبب رشد جنین و پیشرفت بارداری می شوند.
علائم و نشانه ها در هفته چهارم بارداری
لکه بینی ناشی از لانه گزینی
اگر در این هفته متوجه لکه بینی شدید (درست نزدیک به تاریخ معمول قاعدگی تان یا کمی زودتر) خودتان را نگران نکنید. این لکه بینی معمولا نشانۀ این است که نوجنین با موفقیت خودش را در دیوارۀ رحم کاشته است. خبر خوب اینکه، اگر لکه بینی ندارید هم نیازی به نگرانی نیست؛ کمتر از یک چهارم زنان باردار دچار لکه بینی می شوند، بنابراین داشتن لکه بینی به معنای عدم بارداری نیست.
باید بدانید که تاکنون در هیچ دوره ای این میزان هورمون در بدن تان جریان نداشته است؛ هورمون هایی که علت مشکلات مختلف هستند: از تغییر ناگهانی حالات روحی و نفخ گرفته تا درد و انقباض خفیف شکم. پس توصیه می شود که اطلاعات خود را در مورد هورمون های بارداری افزایش دهید چون در 9 ماه آینده خیلی با آن ها سر و کار پیدا می کنید.
راهکارها و نکات کلیدی برای هفته چهارم بارداری
مصرف ویتامین D را فراموش نکنید
بخش عظیمی از ویتامین D مورد نیاز بدن از نور خورشید و شیر تامین می شود. اگر نمی توانید شیر بنوشید، باید این ویتامین را از منابع دیگر کسب کنید. این ویتامین برای سلامت دندان و استخوان ها و نیز جذب کلسیم بسیار اهمیت دارد (خودتان دیگر می دانید که چرا بدن به جذب کلسیم نیاز دارد). می توانید ویتامین D مورد نیاز بدن را از طریق کنسرو ماهی ساردین، شیر غنی شده، آب پرتقال یا زردۀ تخم مرغ تامین کنید.
تاریخ زایمان تان را محاسبه کنید
فکر می کنید که برای محاسبۀ تاریخ زایمان تان باید دکترای فیزیک کوآنتوم داشته باشید؟ محاسبه اش بسیار ساده تر از آن چیزی است که فکرش را بکنید؛ حتی اگر در دوران دبیرستان تان درس جبر را تجدید شده باشید! تاریخ زایمان تان حدودا 40 هفته بعد از اولین روزِ آخرین قاعدگی تان است.
بخش نسبتا گیج کننده اش اینجا است: اگر در تاریخی که اینگونه محاسبه می شود زایمان کنید، بچه به جای 40 هفته، 38 هفته در رحم بوده است. دلیلش این است که بارداری از دو هفته قبل از لقاح محاسبه می شود- یعنی چهار هفته پیش از مثبت شدن تست بارداری، باردار بوده اید.
با این وجود، نباید همۀ برنامه های تان را بر مبنای تاریخ محاسبه شده پیش ببرید، چون در هر حال، این فقط یک تاریخ تخمینی است. بیشتر بچه بین هفتۀ 38 تا 42 بارداری متولد می شوند و زایمان زنانی که اولین بارداری شان را می گذرانند، به هفتۀ 42 نزدیکتر است. تنها تعداد معدودی از بچه ها به موقع و در تاریخ محاسبه شده به دنیا می آیند.
از قرارگیری در معرض دود سیگار خودداری کنید
ممکن است خودتان سیگار نکشید ولی اگر کسی در اطرافتان سیگار بکشد، دودش می تواند برای بچه مضر باشد. به تازگی پژوهش ها نشان داده اند که قرارگیری در معرض دود سیگار می تواند خطر سقط جنین، زایمان نوزاد با وزن کم، بارداری خارج از رحم و دیگر مشکلات مرتبط با بارداری را افزایش دهد.
چربی های سالم مصرف کنید
بچه به چربی هایی سالم، به خصوص اسیدهای چرب ضروری مانند امگا-3 احتیاج دارد. DHA یکی از اسیدهای چرب امگا-3 و از تشکیل دهنده های اصلی مغز و شبکیۀ چشم انسان است و برای رشد مغز و چشم بچه هم اهمیت بالایی دارد.
DHA مورد نیاز بدن را می توانید با مصرف ماهی سالمون و قزل آلای وحشی یا تخم مرغ های غنی شده با DHA، تامین کنید. اگر نمی توانید ماهی بخورید، ویتامین ها و مکمل های بارداری حاوی DHA گیاهی و برگرفته از تخم کتان را مصرف کنید.
غذاهای معمول تان را عوض کنید
اغلب آن دسته غذاهایی که دوست دارید و به طور معمول مصرف می کنید (تنها غذاهایی که حال تان را برهم نمی زنند و برای همین هر روز هفته، صبح تا شب، فقط همان ها را می خورید) پس از مدتی سبب بروز احساس تهوع می شوند و در واقع دورۀ جدیدی از دلزدگی و ویار را ایجاد می کنند. پس اگر برای مثال کراکر (بیسکویت های نمکی) جدیدا برای تان احساس تهوع ایجاد می کند، بهتر است که کربوهیدرات های دیگری را به عنوان خوراکی مورد علاقه تان انتخاب کنید.
با ویار یا دلزدگی از غذاها هوشمندانه مقابله کنید
وقتی دلزدگی از برخی غذاها یا ویار بروز می کند سبب می شود تا از مواد مغذی مورد نیاز تان فراری باشید. خوشبختانه، می توانید هوشمندانه عمل کنید و غذاهای مورد نظر را با موادی دیگر جایگزین کنید و به این شکل با ویار مبارزه کنید. اگر فراورده های حیوانی مثل تخم مرغ حال تان را بد می کند، از منابع پروتئین غیر حیوانی نظیر سویا، مغزهای خوراکی و سبزیجات، لوبیا و برخی دانه های خوراکی (مانند کینوآ و کوسکوس) استفاده کنید.
یا با افزودن گوشت گاو بدون چربی و یا فیله های مرغ به غذاهای تان، آنچه باعث دلزدگی تان می شود را پنهان کنید.
اگر نسبت به شیر این حس بد را دارید، کلسیم مورد نیاز بدن تان را از مصرف دیگر فراورده های لبنی- از پنیر گرفته تا ماست- تامین کنید؛ یا به جای اینکه شیر را را خالی مصرف کنید، آن را در سوپ یا اسموتی های تان بریزید.
به همین شکل، اگر سبزیجات دل تان را بر هم می زنند، مواد مغذی لازم را می توانید با میوه تامین کنید؛ به خصوص توصیه می شود که از میوه های حاوی بتاکاروتن نظیر طالبی، انبه و زردآلو استفاده کنید که بسیاری از آن ها ویتامین C فراوانی نیز دارند.
از متخصص زنان و زایمان وقت معاینه بگیرید
وقت آن رسیده است که برای معاینه به متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید. برخی از متخصصین بر این باور هستند که باید حداقل تا هفتۀ 6 یا 8 بارداری صبر کنید و بعد به پزشک مراجعه کنید اما از آنجا که مراقبت های دوران بارداری از اهمیت بالایی برخوردار است، توصیه می کنیم که اگر جواب تست بارداری تان مثبت بوده است با متخصص تماس گرفته و از او وقت معاینه بگیرید. قبل از مراجعه به پزشک، به خوبی تحقیق کنید و متخصصی مناسب و ماهر را انتخاب کنید.
پدران
نوسانات خلقی مادر، ممکن است پدر را متعجب کند. مادر شاید لحظه ای سرشار از محبت باشد و بعد بی تفاوت. این حالت های روحی در هفته چهارم کاملا طبیعی است، پدر باید این حالت ها را درک کند. او باید بداند که هورمون ها بر این تغییرات خلقی اثر گذاشته اند. پس بهترین کار این است که از دست او ناراحت و دلخور نشوند.
