سرماخوردگی یکی از انواع بیماری های ویروسی است که می تواند مشکلات خاص خود را ایجاد کند. در دوران بارداری با توجه به ممنوعیت های دارویی این موضوع اهمیت بیشتری پیدا می کند.
علت سرماخوردگی چیست؟
بیش از 200 نوع ویروس وجود دارند که باعث سرما خوردگی می شوند. علایم سرما خوردگی می تواند تا یک هفته به طول بیانجامد، اگر چه سرفه های ناشی از سرما خوردگی می تواند تا سه هفته نیز ادامه یابد.
از آنجایی که علت سرما خوردگی ویروس ها هستند و نه باکتری ها، آنتی بیوتیک ها نمی توانند کمکی در جهت بهبود سرما خوردگی بکنند.
گاهی عفونت ویروسی یا باکتریایی در گلو، سینوس ها، گوش ها یا قفسه ی سینه می تواند موجب بروز سرما خوردگی شود. ممکن است برای درمان برخی از عفونت های باکتریایی، نیاز به مصرف آنتی بیوتیک باشد، بنابراین در صورت شدیدتر شدن علایم، باید به پزشک مراجعه نمایید. در صورت داشتن تب بالا یا تنگی نفس شدید در دوران بارداری حتما باید به پزشک مراجعه نمایید.
آیا در صورت ابتلا به سرماخوردگی در دوران بارداری، آسیبی به کودک می رسد؟
اگرچه سرما خوردگی می تواند در دوران بارداری مصیبت بار باشد، اما آسیبی به سلامتی مادر و کودک وارد نمی کند. احتمال زیادی وجود دارد که در دوران بارداری دچار سرما خوردگی بشوید، چرا که هر فرد در سال، به طور معمولا دو تا سه بار سرما خوردگی را تجربه می کند. کودکان بیشتر از بزرگسالان سرما می خورند و اگر ارتباط شما با کودکان بیشتر باشد، احتمالا بیشتر دچار سرما خوردگی خواهید شد.
تفاوت سرماخوردگی و آنفولانزا در بارداری
تشخیص تفاوت بین سرما خوردگی و آنفولانزا همیشه آسان نیست.
سرما خوردگی معمولا با علایم زیر همراه است:
- گلو درد
- مسدود شدن یا آبریزش بینی
- عطسه
- سرفه
همچنین ممکن است در برخی موارد، علایمی مانند تب خفیف و سر درد نیز وجود داشته باشد.
به طور کلی، آنفولانزا سریع تر اتفاق می افتد، علایمی مانند عرق کردن، درد عضلانی، سر درد و تب شدید تر را به همراه دارد و باعث احساس خستگی در فرد می شود. اگر شک دارید که به آنفولانزا مبتلا شده اید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید، چرا که ابتلا به آنفولانزا در دوران بارداری می تواند برای شما و کودکی که در شکم دارید، خطرناک باشد.
پیشگیری از ابتلا به سرما خوردگی در حاملگی
اگر با فرد مبتلا به سرماخوردگی تماس داشته باشید یا به وسیله ای دست بزنید که اخیرا توسط افراد سرما خورده لمس شده اند، مانند گوشی تلفن یا دستگیره ی در، و سپس دست خود را به بینی یا چشم خود بزنید، ویروس وارد بدن شما خواهد شد. بنابراین با رعایت نکات بهداشتی می توانید به جلوگیری از گسترش سرما خوردگی کمک کنید.
اگر چه اجتناب از سرما خوردگی همیشه ممکن نیست، اما با رعایت نکات زیر می توانید احتمال ابتلا به سرما خوردگی را پایین بیاورید:
- دست های خود را با آب گرم و صابون بشویید، به خصوص هنگامی که با فرد مبتلا به سرما خوردگی ارتباط داشته اید.
- از تماس دست ها با بینی یا چشم های خود اجتناب کنید، به خصوص هنگامی که خارج از منزل هستید.
- در صورت امکان از افراد مبتلا به سرما خوردگی دوری کنید. هر چند دوری از سرما خوردگی همیشه امکان پذیر نیست، چرا که افراد سرما خورده، از چند روز قبل از شروع علایم سرما خوردگی، می توانند ویروس را منتقل کنند.
- از آنجایی که عطسه و سرفه می تواند میکروب ها را در هوا پخش کنند، از افراد سرما خورده که در اطراف شما وجود دارند، بخواهید تا در یک دستمال کاغذی عطسه و سرفه کنند و سپس آن دستمال کاغذی را دور بیاندازند و دست های خود را نیز بشویند.
- اگر به دستمال کاغذی کثیف دست زدید، حتما دست های خود را بشویید.
- هر چند وقت یک بار، تمامی سطوح را در خانه و در محل کار خود تمیز کنید.
- هرگز کارد و چنگال، فنجان یا بشقاب را با افراد مبتلا به سرما خوردگی، به صورت اشتراکی استفاده نکنید.
- هرگز از حوله ی مشترک استفاده نکنید، از حوله ی شخصی یا حوله ی کاغذی برای خشک کردن دستان خود استفاده کنید.
اگر چه مصرف روزانه مکمل ویتامین C، از ابتلا به سرما خوردگی پیشگیری نمی کند، اما باعث می شود شدت سرما خوردگی و مدت آن کم تر شود. استفاده از مکمل زینک به محض ابتلا به سرما خوردگی، باعث خواهد شد تا ویروس ها زودتر از بین بروند.
داشتن سبک زندگی سالم به همراه رژیم غذایی خوب، ورزش منظم و نوشیدنی های گرم در ماه های سرد می تواند بهترین راه پیشگیری از ابتلا به سرما خوردگی باشد. در صورتی که که غذای مناسب و کافی بخورید، ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن را دریافت خواهید کرد، اما اگر فکر می کنید مواد مورد نیاز بدن شما با استفاده از غذاهای دریافتی تامین نمی شود، با پزشک خود در مورد مصرف مکمل های دوران بارداری مشورت کنید.
برخی افراد از داروهای گیاهی برای پیشگیری از ابتلا به سرما خوردگی و تقویت سیستم ایمنی بدن استفاده می کنند. اما برخی از این داروهای گیاهی می تواند برای شما یا کودکتان خطرناک باشد. بنابراین قبل از مصرف هر نوع داروی گیاهی حتما در مورد فواید و مضرات آن در دوران بارداری تحقیق کنید.
درمان سرما خوردگی در دوران بارداری
در صورت ابتلا به سرما خوردگی، آنتی بیوتیک ها کمکی به شما نخواهند کرد. بهتر است در صورت احساس خستگی استراحت کنید، خوب بخورید و برای آب رسانی به بدن آب زیادی بنوشید.
بینی گرفته مایه ی رنجش است و برای درمان آن می توانید از استنشاق بخار یا اسپری آب نمک در بینی خود استفاده کنید. مصرف داروی پاراستامول نیز می تواند باعث قطع آبریزش بینی و باز شدن بینی گرفته شود.
اگر قصد دارید از دارو های ضد احتقان برای رفع گرفتگی بینی استفاده کنید، حتما قبل از آن با پزشک خود مشورت کنید، چرا که این نوع دارو ها در دوران بارداری توصیه نمی شوند. داروهای ضد احتقان باعث باریک شدن رگ های خونی می شوند و از این طریق گرفتگی یا آبریزش بینی را درمان می کنند. اما این داروها می توانند رگ های خونی جفت را نیز باریک کنند. برخی از داروهای ضد احتقان باعث نقص معده، گوش و قلب نوزاد نیز می شوند.
بسیاری از داروهای سرما خوردگی که بدون نسخه تهیه می شود، ترکیبی از داروهای مختلفی از جمله داروهای ضد احتقان هستند، و قبل از مصرف آن ها در دوران بارداری حتما باید با پزشک خود مشورت کنید.
برای تسکین گلو درد یا سرفه، می توانید از نسخه های خانگی مانند ترکیب عسل و لیمو در آب گرم استفاده کنید. غرغره کردن با آب نمک نیز می تواند مفید باشد. اگر قصد دارید از قرص های مکیدنی یا شربت سرفه استفاده کنید، از داروساز بخواهید تا قرص یا شربتی که استفاده از آن در دوران بارداری مجاز است را به شما بدهد.
برای تب یا درد، می توانید از پاراستامول که مصرف آن در دوران بارداری مجاز است، استفاده کنید. مقدار مصرف این دارو را از دستورالعمل نوشته شده بر روی بسته بندی مشاهده کنید. و تا حد امکان مدت کم تری را از این دارو مصرف کنید.
اگر چه پاراستامول برای کاهش درد توصیه می شود، اما برای باز شدن و قطع آبریزش بینی بیشتر از تسکین سر درد کارساز است. اگر سر درد دارید، بهتر است مقدار فراوانی مایعات بنوشید و زیاد استراحت کنید.
مصرف ایبوپروفن در سه ماهه اول و دوم بارداری توصیه نمی شود، بنابراین قبل از مصرف آن حتما با پزشک خود مشورت کنید. ایبوپروفن در سه ماهه سوم بارداری برای کودک خطرناک بوده و مصرف آن ممنوع است.
اگر از بارداری خود اطلاع نداشته و این دارو ها را مصرف کرده اید، نگران نباشید. خطر آن ها خیلی کم است و احتمال خیلی کمی دارد که آسیبی به کودک برسد. این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید تا توصیه ها و راهنمایی های لازم را برای شما انجام دهند.
