خطرات و فواید سولفات منیزیم در دوران بارداری

دوران بارداری برای همۀ زنان راحت نیست. برخی از زنان با مشکلاتی نظیر پره اکلامپسی (مسمومیت بارداری) یا زایمان زودرس مواجه می شوند که نیاز به رسیدگی فوری دارد. از نمک منیزیم می توان برای رفع این مشکلات استفاده کرد؛ این نمک می تواند زایمان را حدود دو روز عقب بیاندازد یا برای درمان پره اکلامپسی استفاده شود. در ادامه می خوانیم که سولفات منیزیم چطور عمل می کند و اینکه مصرف آن خطری دارد یا نه.

سولفات منیزیم چیست؟

سولفات منیزیم را می توان به عنوان نمک غیر آلی تعریف کرد. نام رایج آن نمک اپسوم است. از این نمک برای درمان برهم ریختگی معده، سوء هاضمه و سوزش معده استفاده می شود. تمامی این مشکلات به دلیل بالا رفتن اسید معده روی می دهد. تاثیر مثبت سولفات منیزیم در درمان این مشکلات طی دوران بارداری به اثبات رسیده است.

کاربردهای سولفات منیزیم در دوران بارداری

سولفات منیزیم می تواند به رفع مشکلات جدی دوران بارداری که در طول زایمان یا زایمان زودرس روی می دهد، کمک کند. در ادامه به کاربردها و فواید این دارو برای مادر و بچه اشاره می کنیم:

1. موثر در درمان پره اکلامپسی

برخی از زنان باردار به پره اکلامپسی یا مسمومیت بارداری دچار می شوند. در این حالت، فشار خون افزایش پیدا می کند و در آزمایشات انجام شده، پروتئین در ادرار دیده می شود. اگر این حالت تشدید شود، ممکن است که زن باردار دچار تشنج شود و بچه در معرض خطر قرار بگیرد. مصرف سولفات منیزیم می تواند از بروز تشنج ناشی از پره اکلامپسی و نیز مشکلاتی که در این رابطه می تواند برای بچه روی دهد، پیشگیری کند.

2. موثر در زایمان سر موعد

اگرچه سولفات منیزیم نمی تواند از زایمان زودرس جلوگیری کند اما می تواند زایمان را به تعویق بیاندازد تا پزشکان وقت کافی پیدا کنند و استروئیدها را تزریق کنند. این امر به رشد ریه های ناقص کمک می کند و احتمال زنده ماندن بچه در حین تولد را افزایش می دهد. سولفات منیزیم مانند بسیاری از داروهای دیگر نمی تواند همیشه در پیشگیری از زایمان زودرس مفید عمل کند اما در برخی موارد به تعویق زایمان کمک می کند. تاثیر و کارایی آن به میزان باز شدن دهانۀ رحم بستگی دارد. اگر سولفات منیزیم تاثیر داشته باشد و زایمان به تعویق بیفتد، احتمال زنده ماندن بچه تا 40% افزایش پیدا می کند.

3. محافظت از مغز در زایمان زودرس

بچه های نارس به اندازۀ کافی در رحم نمی مانند که کامل رشد کنند. بنابراین وقتی به دنیا می آیند، نسبت به بچه های دیگر، ظریف تر و حساس تر هستند. در واقع احتمال بروز فلج مغزی در بچه هایی که کمتر از 32 هفته در رحم می مانند بیشتر است؛ به این دلیل که مغز بچه زمانی کافی برای تکامل نداشته است.

سولفات منیزیم سبب کاهش احتمال بروز فلج مغزی می شود. زمانی که انتظار می رود زایمان طی 24 ساعت آینده صورت بگیرد، به مادر سولفات منیزیم داده می شود و به این شکل خطر ابتلای جنین به فلج مغزی کاهش می یابد. همچنین با مصرف سولفات منیزیم، از آنسفالوپاتی هیپوکسیک ایسکمیک (HIE) که در اثر نرسیدن خون اکسیژن دار به مغز بچه در حین زایمان روی می دهد و نیز برخی مشکلات مغزی دیگر پیشگیری می شود.

عوارض جانبی سولفات منیزیم در دوران بارداری

این دارو به نوبۀ خود برای زنان باردار بی خطر است. اگر هم عوارض جانبی بروز کند اغلب به دلیل آماده سازی نادرست، تحت نظر نداشتن بیمار، عدم آشنایی با نشانه های مسمومیت دارویی و دوز مصرفی اشتباه، تجویز نادرست و اشتباه گرفتن اکسی توسین و سولفات منیزیم با یکدیگر است. کادر پزشکی حرفه ای که کار کردن با سولفات منیزیم را بلد باشند، به درستی و با موفقیت آن را به کار می بندند. در ادامه به برخی از عوارض جانبی سولفات منیزیم اشاره شده است:

• سرگیجه
• ضعف
• التهاب و گُرگرفتگی ناگهانی
• تهوع و استفراغ
• تاری دید
• سختی زایمان طبیعی که می تواند منجر به انجام سزارین شود
• تاخیر در تولید شیر (گاهی اوقات تا 10 روز)
• تنگی نفس
• آب آوردن ریه ها
• پرخوابی مفرط یا اختلال هایپر سومنولنس (hypersomnolence)
• گرفتگی قفسۀ سینه
• نداشتن رفلکس (عکس العمل فیزیکی)

تاثیرات دارو بر بچه

برخی از عوارض جانبی مصرف سولفات منیزیم در بچه:

• کمبود کلسیم در استخوان های بچه
• کاهش اندک ضربان قلب جنین

چه کسانی باید از مصرف سولفات منیزیم در دوران بارداری خودداری کنند؟

اگرچه فواید مصرف سولفات منیزیم بیشتر از مضرات احتمالی آن است، اما برخی افراد باید از مصرف آن خودداری کنند. در درمان زنانی که به بیماری عصبی-عضلانی تحت عنوان میاستنی گراویس (myasthenia gravis) یا بیماری های قلبی مبتلا هستند نباید از سولفات منیزیم استفاده کرد.

سولفات منیزیم برای به تاخیر انداختن زایمان به کار می رود اما نباید بدون تجویز پزشک مصرف شود. بنابراین اگر مشکلی دارید یا احساس می کنید که زایمان زودرس خواهید داشت، خود درمانی نکنید و قبل از مصرف هر دارویی با پزشک مشورت کنید.

 

 

منبع: parenting.firstcry.com

مترجم: ملوک دانشمند