هفته نهم بارداری

هفته نهم بارداری، اولین هفته ماه سوم بارداری است؛ مادران باید تلاش کنند تا با حفظ آرامش روحی، به مراقبت های بارداری خود ادامه دهند.

جنین در هفته نهم بارداری

در طول هفته ی نهم بارداری، غضروف های جنین شکل می گیرد و استخوان ها نیز به رشد خود ادامه می دهند. همچنین اسکلت جنین که در آینده از آن برای ایستادن، راه رفتن و دویدن استفاده خواهد کرد، تشکیل می شود.

پایان دوران نوجنینی (آمبریو)

باورتان می شود که فرزندتان تا یک هفتۀ دیگر از حالت نوجنین به جنین تبدیل می شود؟ بچه در حال حاضر 2.5 سانتی متر، به اندازۀ یک زیتون متوسط است.

سرش رشد یافته و محکم تر شده است و گوش ها همچنین در حال رشد هستند و جنین شباهت بیشتری به بچه پیدا کرده است. ارگان های اصلی مثل قلب، مغز، کلیه، کبد و ریه ها شروع به رشد کرده اند.

عضلات بسیار کوچک دست و پای نوجنین شروع به رشد کرده اند و بچه حالا می تواند دست و پایش را همزمان تکان بدهد اما تا یک یا دو ماه دیگر متوجه تکان خوردن جنین نمی شوید.

در این هفته، ساختار چشم جنین به تکامل خود ادامه داده و زبان شروع به رشد می کند. روده ها که در بند ناف شکل گرفته بودند، اکنون به بیرون از ناف و به داخل شکم جنین منتقل می شوند. انگشتان دست و پا بلندتر می شوند، ولی هنوز پرده ی نازکی بین انگشتان او وجود دارد. وزن جنین در این هفته حدود یک گرم است. چند قلوها نیز به همین ترتیب رشد می کنند.

صدای ضربان قلب بچه در سونوگرافی هفته نهم بارداری

گرچه برای حس کردن تکان های بچه خیلی زود است اما برای شنیدن صدایش اصلا زود نیست. قلب بچه به اندازه ای رشد کرده و بزرگ شده که بتوان با سونوگرافی داپلر (وسیلۀ دستی سونوگرافی که صدای ضربان قلب را تشدید می کند) صدای ضربان آن را شنید.

اما اگر پزشک هنوز نمی تواند صدای ضربان قلب بچه را تشخیص بدهد، اصلا خودتان را نگران نکنید. دلیلش می تواند این باشد که فرزند خجالتی تان خودش را در گوشۀ رحم پنهان نموده یا پشتش را کرده و این مسئله سبب گشته تا دستگاه داپلر به راحتی نتواند هدف خود را درون رحم بیاید. طی چند هفتۀ آینده که برای معاینۀ بعدی تان مراجعه می کنید، می توانید به راحتی صدای قلب فرزندتان را بشنوید و لذت ببرید.

بدن مادر در هفته نهم بارداری

اکنون دومین ماهی است که عادت ماهیانه ندارید، سینه ها روز به روز بزرگ تر می شوند. مجاری شیر در حال رشد و آماده شدن برای تغذیه نوزاد در روزهای آتی است. سوء هاضمه مشکلی است که ممکن است از هفته ی نهم بارداری شروع شود. میزان ترشح هورمون ها در این هفته خیلی بیشتر می شود. در هفته های آخر سه ماهه اول، فشار بیشتری به سیستم گوارش وارد خواهد شد.

اگر همسر شما در تلاش است که با شما نزدیک و صمیمی شود، این رفتار او را درک کنید. او تغییرات فیزیکی بدن شما را حس نمی کند و ممکن است وضعیت شما را درک نکند. از طرف دیگر اگر حالت روحی شما خوب نباشد، این صمیمیت می تواند حال شما را بهتر کند. سعی کنید ارتباط خوبی با همسر خود برقرار کنید.

احساس خستگی مفرط دارید!

وقتی صحبت از نشانه های بارداری می شود، در هفتۀ نهم احساس می کنید که دیگر به آخر خط رسیده اید و دیگر تحمل شان را ندارید: لباس های تان در اطراف کمر تنگ تر شده اند و به بدن تان می چسبند؛ 100 بار در روز به دستشویی می روید و هنوز هم حس می کنید که ادرار دارید.

صبر کنید! فقط اینها نیستند. به سختی می توانید سرتان را از روی بالشت بلند کنید، همۀ روز خودتان را به زور می کشید و منتظر هستید تا به خانه برسید و خودتان را روی تخت خواب بیاندازید.

درست است؟ خستگی مفرط یکی از نشانه های شایع بارداری، خصوصا در سه ماهۀ اول است. و دلیل آن هم مشخص است: رشد بچه کار دشواری است. همزمان با ساخت جفت (که از بچه محافظت می کند) بدن تان مدام در تلاش و تکاپو است تا خودش را برای مادر شدن آماده کند.

علاوه بر این، سطح هورمون و متابولیسم بدن تان به طرز چشم گیری بالا رفته که سبب کاهش قند و فشار خون می شود، همۀ این ها دست در دست هم منجر به بروز خستگی می شوند.

خبر خوب اینکه، طی چند هفتۀ آینده، با کامل شدن جفت در سه ماهۀ دوم، حالت تهوع های صبحگاهی تان کاهش می یابد و سطح انرژی تان دوباره بالا می رود.

خبر نه چندان خوب اینکه، در سه ماهۀ سوم مجبور هستید که جنین رشد یافته و بزرگ را به همراه خود این ور و آن ور ببرید و در نتیجه این احساس خستگی دوباره پدیدار می شود. اما از آنجا که داشتن تحرک و فعالیت برای سلامت خودتان و فرزندتان ضرورت دارد، سعی کنید که ورزش هایی مناسب بارداری انجام دهید.

میان وعده هایی مناسب مصرف کنید

کنار آمدن با حالت تهوع و استفراغ بارداری کار راحتی نیست اما زمانی سخت تر می شود که نگران تامین مواد مغذی مورد نیاز خودتان و فرزندتان هم باشید. اما نگران نباشید، اگرچه تامین مواد مغذی مورد نیاز بچه اهمیت زیادی دارد اما در حال حاضر نکتۀ حائز اهمیت این است که بتوانید به طریقی با این حالت تهوع مقابله کنید و غذا بخورید.

به یاد داشته باشید که خوردن وعده های غذایی حجیم و سنگین می تواند حال تان را بدتر کند. در عوض، سعی کنید که در طول روز شش وعدۀ غذایی و میان وعدۀ کوچک ولی مغذی داشته باشید. به این شکل، نه تنها معدۀ برهم ریخته تان غذا را بهتر می پذیرد بلکه در طول روز معده خالی نمی ماند و احساس سیری دارید.

در حال حاضر بر غذاهایی نظیر کراکر (بیسکویت نمکی) تهیه شده از آرد کامل و کمی پنیر چدار تمرکز کنید که خوردن شان برای تان راحت تر است. همچنین، از قدرت بی نظیر زنجبیل هم غافل نشوید!

علائم و نشانه های بارداری در هفته نهم بارداری

تعدد دفعات ادرار

اکر دستشویی رفتن مداوم باعث برهم خوردن خواب تان شده است، سعی کنید هر بار خودتان را کاملا خالی کنید؛ یعنی زمانی که فکر می کنید ادرارتان تمام شده باز هم به زور ادرار کنید. این کار سبب می شود تا مثانه تان کاملا خالی شود و بتوانید حداقل یک ساعت بی دردسر بخوابید.

خستگی

تمام روز خودتان را به سختی به این سو و آن سو می کشید، اما حواس تان باشد که بدن تان به خواب و استراحت نیاز دارد، پس خواب را در درجۀ بالایی از اهمیت قرار دهید. بله این حرف کاملا واضح است اما با بر هم خوردن خواب شبانه برای رفتن به دست شویی و دغدغه هایی که روزانه در ذهن تان جریان دارد، شاید خوابیدن برای تان سخت باشد. پس از کامپیوتر- که خواب تان را مختل می کند- فاصله بگیرید، زودتر به رختخواب بروید تا مدت طولانی تری استراحت داشته باشید. همین اندک خواب بیشتر می تواند تا اندازه ای انرژی تان را جبران کند.

حساس شدن و تغییر در سینه ها

مسئلۀ دیگری که ممکن است شب ها بیدار نگه تان دارد، سینه های بزرگ تان است؛ سینه هایی که نه تنها بزرگتر شده اند بلکه حساس تر هم هستند و درد دارند. افزایش جریان خون و بزرگ تر شدن شان می تواند سبب حساس تر شدن آن ها شود و در نتیجه خوابیدن را برای تان سخت تر کند. می توانید با پوشیدن سینه بندهای نخی ورزشی، استفاده از سینه بندهای بدون سیم یا پوشیدن سینه بندهایی بزرگتر تا حدی این مشکل را برطرف کنید. همچنین می توانید با استفاده از کمپرس گرم یا سرد (هر کدام که برای تان بهتر است) درد و حساسیت سینه ها را کاهش دهید.

سوزش معده و سوء هاضمه

دنبال یک راهکار ساده هستید تا از شر سوزش معده خلاص شوید؟ توصیه می کنیم آدامس بدون قند بجوید که استفادۀ متعادل آن، کاملا برای زنان باردار بی خطر است. جویدن آدامس، بزاق دهان را زیاد می کند که آن هم به نوبۀ خود اسید معده را خنثی می سازد. در آخر، توصیه می کنیم که به جای وعده های غذایی سنگین، شش وعدۀ سبک در طول روز داشته باشید و آخرین وعدۀ غذایی تان چند ساعت قبل خواب میل کنید.

نفخ و گاز معده

انقدر باد و گاز درون تان جمع شده که اندازه ندارد؟! شما تنها زن بارداری نیستید که ناگهان در میان جمع گاز معده یا روده اش آزاد شود. اما اگر می خواهید که این موارد خجالت آور را به حداقل برسانید، بهتر است که وعده های غذایی سبک بخورید و دستگاه گوارش خود را با غذاهای حجیم سنگین نکنید.

یبوست

برای جلوگیری از نفخ و یبوست بهتر است کاری کنید که شکم تان به اندازۀ نرمال کار کند؛ حداقل بتوانید که در حد معمول دوران بارداری مدفوع کنید. افزون بر نوشیدن مقدار زیادی آب، آب میوه و سبزیجات هم مصرف کنید، زیرا آن ها هم به رفع یبوست کمک می کنند. یا اینکه صبح ها اول وقت، آب ولرم و آب لیمو بخورید. برخی از زنان باردار بر سر کارامد بودن این تکنیک، قسم می خورند!

نکات و راهکارهای کلیدی برای هفته نهم حاملگی

با سوزش معده مقابله کنید

این پدیده یکی از اولین نشانه های بارداری است و خصوصا از ماه دوم آغاز می شود. اگر نخوردن غذاهای چرب و پر ادویه و تند کمکی به رفع این مشکل تان نکرده است، داروهای ضداسید معده استفاده کنید. این داروها، افزون بر درمان سورش معده، حاوی کلسیم هستند که در هر حال در دوران بارداری به آن نیاز دارید.

در مورد آزمایشات ژنتیک تحقیق کنید

اگر 35 ساله یا بزرگتر هستید یا در خانواده تان سابقۀ مشکلات ژنتیکی وجود داشته است، اکنون وقت مناسبی است تا در مورد تست های غربالگری ژنتیکی از جمله تست غیر تهاجمی بارداری (NIPT) که بعد از هفتۀ نهم و تست نمونه گیری از پرزهای جفتی جنین (CVS) که بین هفتۀ 10 تا 13 بارداری انجام می شود، با پزشک مشورت داشته باشید.

خواب راحت و مناسب داشته باشید

اگر معمولا دوست دارید که روی شکم بخوابید اصلا اشکالی ندارد البته تا زمانی که شکم تان اندازۀ هندوانه نشده باشد! وقتی شکم تان بزرگ شود، به دلایل کاملا مشخص، باید حالت های دیگری را برای خوابیدن انتخاب کنید. در سه ماهۀ دوم و سوم، خوابیدن بر پهلوی سمت چپ البته اگر برای تان ممکن باشد؛ بهترین حالت برای خودتان و فرزندتان است. در این حالت (چون کمترین فشار بر شاهرگ اصلی وارد می شود)، بیشترین میزان جریان خون و مواد مغذی به جفت را ممکن می سازد و عملکرد کلیه ها را نیز بهبود می بخشد.

فیبر زیاد مصرف کنید

غذاهای سرشار از فیبر و سلولز برای داشتن مدفوع راحت و مرتب موثر عمل می کنند. دانه های خوراکی کامل (مثل سبوس)، میوه های تازه یا خشک شده، سبزیجات، لوبیا و نخود بخورید.

خوردن سبزیجات هم می تواند برای رفع یبوست مفید باشد: البته لازم نیست که فقط سبزیجات مصرف کنید؛ یک عدد کیوی شیرین مسهل است روزانه 25 تا 35 گرم فیبر مصرف کنید. می توانید برچسب غذایی خوراکی ها را بخوانید؛ اما لازم نیست خیلی حساب و کتاب انجام دهید، فقط کافی است تا غذاهایی سرشار از فیبر بخورید. اگر عادت به خوردن غذاهای فیبردار ندارید، به تدریج آن ها را وارد برنامۀ غذایی تان کنید. در مقابل این مواد مسهل چه خوراکی هایی قرار دارند؟ از خوردن دانه ها و آردهای تصفیه شده که معمولا در نان سفید به کار می روند، برنج سفید و ماکارانی و صبحانۀ آماده ای که از آرد کامل نیستند، خودداری کنید زیرا یبوست را تشدید می کنند.

برای خودتان زمان بخرید

بالاخره دیر یا زود هر زن بارداری وارد آن تا دوره از بارداری می شود که مجبور است لباس های قبلی خودش را فراموش کند. در حالا حاضر، شلوار های جین تان برای خیلی تنگ و شلوارهای بارداری خیلی گشاد است. پس خلاقیت به خرج دهید: یک نوار چرمی بردارید و از سوراخ دکمۀ شلوار جین تان رد کنید، دور کمرتان ببرید و دوباره آن را جلو بیاورید و باز از سوراخ دکمه بیرون بکشید یا کمربندی تهیه کنید که روی دکمۀ بسته نشدۀ شلوارتان را بپوشاند؛ به این ترتیب، می توانید چند هفتۀ دیگر هم برای خودتان زمان بخرید و لباس های محبوب تان را بپوشید و ظاهری مرتب داشته باشید. به همین شکل می توانید زیپ دامن تان را از پشت تا نیمه بالا بیاورید و بلوز یا ژاکتی بپوشید که روی آن را بگیرد.

زمانی که برای ورود به دنیای بارداری و لباس های مخصوصش آماده شدید، هر چه چاق تر می شوید، لباس های بیشتری بگیرید و کمدتان را پر کنید. تنها به لباس های بارداری اکتفا نکنید، پا را فراتر بگذارید و لباس های جالبی که اندازۀ تان هستند و دوستشان دارید را بپوشید. سبک شخصی لباس پوشیدن تان را حفظ کنید و آن را فدای بارداری نکنید!

از یبوست پیشگیری کنید

یبوست یکی از علائم بارداری است که بسیاری از زنان به آن دچار می شوند. به راهکارهایی نیاز دارید که روده های تان فعال شوند؟ اول از همه به ویتامین ها و مکمل هایی که استفاده می کنید نگاهی بیاندازید. جالب است، بسیاری از مکمل هایی که برای بدن در دوران بارداری مفید هستند (ویتامین های بارداری، کلسیم و مکمل های آهن) می توانند منجر به یبوست شوند.

با پزشک خود صحبت کنید تا در صورت امکان گزینه های دیگری را به شما معرفی کند؛ برای مثال مکمل ها یا ویتامین های بدون آهن برای تان تجویز کند که مسهل هم هستند. همچنین، انجام ورزش های روزانه (یوگا، پیاده روی کوتاه) نیز می تواند در رفع این مشکل موثر باشد.

و فراموش نکنید که وقتی حس مدفوع کردن دارید، سریع به دستشویی بروید و خودتان را نگه ندارید چون این کار سبب تضعیف ماهیچه های روده می شود و وارد آوردن فشار اولیه برای مدفوع را سخت تر می کند. افزون بر این، توصیه می شود که پیش از مشورت با پزشک، از مصرف داروهای مختلف (خصوصا گیاهی) خودداری کنید.

غذا را در بدن تان نگه ندارید

مصرف روزانه هشت لیوان پر از مایعات – آب، آب میوه و آب سبزیجات، سوپ رقیق- کمک می کند که جامدات با سرعت بیشتری در دستگاه گوارش تان حرکت کنند و مدفوع تان هم شل تر شده و راحت تر دفع می شود. معجون محبوب قدیمی ها، آب آلو (برگۀ خیساندۀ آلو) که مسهلی ملایم است، در صدر جدول این مایعات قرار دارد. هنگام یبوست، کمی از این معجون بنوشید یا اگر خوردنش برای تان راحت نیست، آن را با آب میوه های دیگر مخلوط کرده و با هم میل کنید.

یکی از راهکارهای مفید دیگر، روی آوردن به مایعات گرم نظیر آب گرم اسپا و آب گرم و لیمو است. این ها سبب تحریک حرکات لولۀ گوارشی (پریستالسیس) یا همان انقباضات روده می شود و در نهایت مدفوع کردن را تسهیل می کند.

اگر تاکنون به وزن شما اضافه نشده است، به زودی افزایش وزن شروع خواهد شد، بنابراین باید یک برنامه ی غذایی متعادل و سرشار از اسید فولیک داشته باشید. مصرف ویتامین ها را فراموش نکنید.

هفتۀ نهم، ماه چندم بارداری محسوب می شود؟

اگر 9 هفته باردار باشید در ماه سوم قرار دارید. و فقط 6 ماه دیگر باقی مانده است!

مراقبت های پزشکی

از هفته ی نهم می توان آزمایش دی ان ای سلول آزاد (cell-free DNA) را برای بررسی سندروم داون و سایر ناهنجاری های کروموزومی انجام داد. آزمایش دی ان ای سلول آزاد، یک آزمایش تشخیصی نیست، بلکه یک آزمایش غربالگری است که تشخیص قطعی نمی دهد و فقط میزان خطر را بررسی می کند.

نقش پدر

نزدیکی و داشتن رابطه ی جنسی در تمام طول بارداری بی خطر است، اما بهتر است پدر، حال همسر خود را رعایت کند، چرا که ممکن است او احساس بیماری، خستگی و درد داشته باشد. همیشه در نظر داشته باشید که راه های دیگری نیز برای حفظ نزدیکی و صمیمیت بین زوج ها وجود دارد.