نوشیدنی های مختلفی برای کودکان موجود است، اما کدام بهتر است و کدام مضر؟ ما در این مطلب درباره این موضوع با شما صحبت می کنیم.
نوشیدنی های مفید و مضر برای مصرف کودکان
در این مطلب قصد داریم تا در مورد نوشیدنی های مختلفی که کودکان می توانند بنوشند، نکاتی را بیان کنیم. دقت داشته باشید که این مطلب در مورد کودکان بالای یک سال نوشته شده است. نوزادان از بدو تولد تا 6 ماهگی فقط باید شیر مادر یا شیر خشک بنوشند و نوزادان 6 تا 12 ماهه می توانند در کنار شیر مادر یا شیر خشک، فقط اندکی آب بیاشامند. کارشناسان بر این عقیده هستند که نوزادان از یک سالگی به بعد می توانند کم کم نوشیدن شیر گاو را آغاز کنند.
در ادامه فواید نوشیدنی های مختلف و محدودیت هایی که برای نوشیدن برخی از آن ها وجود دارد را بیان می کنیم.
-
آب
آب آشامیدنی گزینه ی خوبی برای رفع تشنگی کودکان است. آب بدن را هیدراته کرده، به تنظیم دمای بدن کمک می کند و باعث پیشگیری از ابتلا به یبوست و عفونت دستگاه ادراری می شود و در عین حال کالری و قند نیز ندارد. همچنین آب آشامیدنی منبع خوبی از فلوراید است که در سلامت دندانها نقش مهمی دارد. اگر کودک شما تمایل زیادی برای نوشیدن آب نداشته باشد، سعی کنید به روش های مختلفی مانند طعم دار کردن آب به وسیله ی اضافه کردن مقدار کمی آب میوه یا خریدن لیوان آبخوری و آبمیوه خوری کودک، او را برای نوشیدن آب ترغیب کنید.
-
آب طعم دار
آب های طعم دار از موادی تشکیل شده اند که کودک نیازی به دریافت آن ها ندارد (موادی مانند شکر، شیرین کننده های مصنوعی) یا در حال حاضر مقدار کافی از این مواد را از منابع دیگری دریافت می کند (مانند ویتامین ها). این نوشیدنی ها ممکن است حاوی مواد مضری مانند کافئین یا گیاهان معطر نیز باشند. شما می توانید به جای خرید این نوشیدنی ها، با افزودن مقداری آب میوه به آب آشامیدنی، خودتان در خانه آب طعم دار درست کنید. در صورتی که قصد خرید آب طعم دار آماده را دارید، بهتر است از برندهایی انتخاب کنید که با آب میوه ی خالص طعم دار شده اند و هیچ گونه شکر اضافی ندارند.
-
شیر گاو
شیر گاو یک نوشیدنی سالم و غنی از از کلسیم، ویتامین دی، پروتئین و مواد مغذی دیگری است که برای رشد کودک بسیار مهم هستند. در صورت نوشیدن 2 تا 2/5 لیوان در روز، کلسیم و ویتامین دی مورد نیاز کودک تامین خواهد شد. پیشنهاد می شود بعد از یک سالگی به کودک شیر گاو کامل داده شود (مگر در مواردی که خطر ابتلا به چاقی وجود دارد). از دو سالگی به بعد بهتر است شیر کم چرب مصرف شود. کودکان نباید روزانه بیش تر از 3 لیوان شیر بنوشند، در غیر این صورت تمایلی به خوردن غذاهای مورد نیازشان نخواهند داشت.
برای مشاهده انواع شیشه شیر رو قسمت رنگی کلیک کنید.
-
شیر بدون لاکتوز یا کم لاکتوز
این نوع شیر، برای کودکانی که بدن آن ها با لاکتوز سازگاری ندارد، مناسب است. شیر های بدون لاکتوز یا کم لاکتوز، حاوی تمام مواد مغذی موجود در شیر معمولی هستند، ولی طعم شیرین تری دارند.
-
شیر مادر
بهتر است تا زمانی که مادر و کودک هر دو تمایل داشته باشند، کودک از شیر مادر تغذیه کند. شیر مادر منبع خوبی از کالری و مواد مغذی است و همچنین تغذیه ی شیر خوار از شیر مادر، نقش بسیار مهمی را از لحاظ تامین عاطفی دارد.
-
نوشیدنی های لبنی مانند نوشیدنی های حاوی ماست و کفیر
مواد مغذی موجود در بسیاری از فرآورده های لبنی، همانند شیر است، اما برخی از آن ها با ویتامن دی غنی نشده اند و بهتر است برای اطلاع از مواد مغذی محصول، برچسب روی بسته بندی آن را مطالعه کنید. برخی از فرآورده های لبنی با کشت باکتری های زنده ساخته می شوند که این باکتری ها به هضم غذا کمک کرده و بدن انسان را از باکتری های مضر روده محافظت می کنند. با مصرف این فرآورده ها فقط در یک وعده ی غذایی، ممکن است تغییری در سلامت کودک ایجاد نشود. توجه داشته باشید که فرآورده های لبنی طعم دار معمولا حاوی شکر افزوده هستند.
-
شیر سویا
شیر سویا می تواند جایگزین قابل قبولی برای شیر گاو باشد، اما باید در نظر داشته باشید که مواد مغذی موجود در شیر سویا کم تر از شیر گاو است. کودکانی که به جای شیر گاو، شیر سویا می نوشند، باید مکمل های ویتامینی را نیز در کنار آن مصرف کنند.
بهتر است شیر سویایی را انتخاب کنید که با کلسیم و ویتامین های A، D و B 12 غنی شده باشد. برای کودکان زیر 2 سال، باید شیر کامل داده شود و از دادن شیر کم چرب یا بدون چربی اجتناب گردد. شیر سویا، چربی اشباع شده یا کلسترول ندارد و ممکن است با چربی های امگا 3 غنی شود. دقت داشته باشید که فرآورده های طعم دار حاوی شکر افزوده هستند.
-
شیر برنج
از آن جایی که شیر برنج، مواد مغذی و پروتئین کم تری نسبت به شیر گاو دارد، نمی تواند جایگزین مناسبی برای شیر گاو باشد. بهتر است شیر برنجی را انتخاب کنید که با کلسیم و ویتامین های A، D و B 12 غنی شده باشد. برای کودکان زیر 2 سال، باید شیر کامل داده شود و از دادن شیر کم چرب یا بدون چربی اجتناب گردد. دقت داشته باشید که شیر برنج های شیرین شده، حاوی شکر افزوده هستند.
توجه: اخیرا کارشناسان، متوجه شده اند که سطح آرسنیک در شیر برنج (و سایر محصولاتی که از برنج به دست می آیند) نگران کننده است. بر اساس این یافته ها، کارشناسان توصیه می کنند تا از دادن روزانه شیر برنج به کودکان زیر 5 سال اجتناب گردد. برای تهیه شیربرنج حتما از برنج مرغوب استفاده کنید.
-
شیر بادام
از آن جایی که شیر بادام، مواد مغذی و پروتئین کم تری نسبت به شیر گاو دارد، نمی تواند جایگزین مناسبی برای شیر گاو باشد. بهتر است شیر بادامی را انتخاب کنید که با کلسیم و ویتامین های A، D و B 12 غنی شده باشد. برای کودکان زیر 2 سال، باید شیر کامل داده شود و از دادن شیر کم چرب یا بدون چربی اجتناب گردد. دقت داشته باشید که شیر بادام های شیرین شده، حاوی شکر افزوده هستند.
-
شیر نارگیل
از آن جایی که شیر نارگیل، مواد مغذی و پروتئین کم تری نسبت به شیر گاو دارد، نمی تواند جایگزین مناسبی برای شیر گاو باشد. بهتر است شیر نارگیلی را انتخاب کنید که با کلسیم و ویتامین های A، D وB 12 غنی شده باشد. برخی از شیر نارگیل ها، چربی اشباع شده کم تری نسبت به شیر گاو دارند ولی در برخی دیگر، مقدار چربی اشباع شده آن ها نسبت به شیر گاو بیشتر است. برخلاف ادعاهایی که می شود، هیچ شواهد علمی واقعی مبنی بر مفید یا مضربودن روغن نارگیل وجود ندارد. دقت داشته باشید که شیر نارگیل های شیرین شده، حاوی شکر افزوده هستند.
-
آب میوه
می توان به جای یک وعده میوه، آب میوه به کودک داد، اما توجه داشته باشید که خوردن میوه بهتر از نوشیدن آب میوه است. آب میوه فیبر ندارد و نسبت به میوه حاوی قند بیشتری است. افزون بر این، کودکان تمایل دارند تا به جای خوردن غذاهای سالم تر، آب میوه بنوشند. کارشناسان توصیه می کنند تا میزان مصرف آب میوه در کودکان محدود شود.
-
آب گوجه فرنگی و آب سبزیجات
نوشیدن آب گوجه فرنگی و آب سبزیجات می تواند یک وعده از نیاز روزانه ی بدن به سبزیجات را تامین کند. البته برخی از سبزیجات حاوی سدبم بیشتری هستند و در یک وعده، بیش از نیمی از نیاز روزانه بدن کودک به سدیم را تامین می کنند. بنابراین، بهتر است سبزیجاتی با سدیم کمتر را انتخاب کنید.
-
شربت آب لیموی خانگی
اگر شربت آب لیمو را خودتان در خانه و با استفاده از لیمو ی طبیعی تهیه کنید. این شربت می تواند منبع خوبی از ویتامین C باشد. اما شربت آب لیمو، چه شربت های آماده که از بیرون تهیه می کنید و چه شربت هایی که در خانه تهیه می کنید، هر دو حاوی شکر بسیار زیادی هستند.
-
نوشیدنی های گازدار و نوشیدنی های گازدار رژیمی
نوشیدنی های گازدار هیچ ارزش غذایی ندارند. برخی از آن ها حاوی طعم و رنگ مصنوعی هستند. همچنین این نوشیدنی ها، حاوی شکر یا شیرین کننده های مصنوعی نیز هستند. بهتر است با افزودن آب میوه به آب گازدار، خودتان در خانه نوشیدنی گاز دار تهیه کنید. اما باید توجه داشته باشید که روزانه نباید بیشتر از 180 میلی لیتر آب میوه به کودک داده شود.
-
چای
چای سبز و چای سیاه حاوی آنتی اکسیدان هستند که برای بدن مفید است، ولی چای حاوی مقداری کافئین نیز است. کودکان مجاز هستند تا روزانه یک چهارم لیوان (60 میلی لیتر) چای بدون کافئین یا چای کم رنگ تازه بنوشند. بهتر است چای را با مقداری شیر مخلوط کنید تا ارزش غذایی آن بیشتر شود.
برای دیدن انواع فلاسک نوشیدنی روی کلمات رنگی کلیک کنید.
-
جوشانده های گیاهی
جوشانده های گیاهی حاوی مواد مغذی نیستند. در حالی که برخی از این جوشانده ها ممکن است بی خطر باشند، ولی برخی دیگر می توانند تاثیرات نامطلوبی داشته باشند و حتی ممکن است برخی از آن ها سمی باشند.
-
نوشیدنی های شیرین (آب میوه های ناخالص، نوشیدنی های ورزشی، چای شیرین، چای رژیمی)
بیشتر این محصولات ارزش غذایی ندارند. این نوشیدنی ها حاوی شیرین کننده های مصنوعی یا شکر هستند. همچنین این نوشیدنی ها دارای طعم یا رنگ مصنوعی نیز هستند. نوشیدنی های ورزشی حاوی سدیم اضافی هستند که کودکان نیازی به آن ندارند.
-
نوشیدنی های انرژی زا
این نوشیدنی ها هیچ ارزش غذایی ندارند. بسیاری از نوشیدنی های انرژی زا، حاوی مقدار زیادی کافئین و شکر یا شیرین کننده های مصنوعی هستند. برخی از این نوشیدنی ها، حاوی گیاهانی هستند که برای کودکان خطرناک است.
