روزه گرفتن در شیردهی یکی از مسایلی است که مادران مسلمان در دوران شیرخوارگی دلبندشان با آن روبرو می شوند.
سوالات زیادی در خصوص این مساله وجود دارد که در ادامه به آن می پردازیم.
آیا روزه داری برای مادران شیرده واجب است؟
طبق احکام اسلامی، روزه داری برای مادرانی که به نوزاد خود شیر می دهند، ضرورتی ندارد. بسیاری از کارشناسان دینی معتقدند که مادران شیرده مجاز هستند که روزه نگیرند و حتی برخی از آن ها بر این باورند که این افراد نباید روزه بگیرند. در صورتی که به علت شیردهی به نوزاد نتوانید روزه بگیرید، می توانید پس از اتمام شیردهی، قضای روزه های خود را بگیرید یا فدیه آن را پرداخت کنید.
تصمیم شما برای روزه گرفتن، به سن نوزاد شما نیز بستگی دارد. نیاز یک نوزادی که کم تر از شش ماه سن دارد و فقط از شیر مادر تغذیه می کند با نیاز کودک یک ساله ای که در کنار شیر مادر از مواد غذایی مختلفی نیز تغذیه می کند، متفاوت است.
استفاده از تجربیات اعضای خانواده و دوستانی که در ایام شیردهی روزه گرفته اند، یا مشاوره با پزشک یا کارشناس مسایل دینی نیز به شما کمک خواهد کرد تا بتوانید تصمیم درستی در رابطه با روزه گرفتن در شیردهی در ایام ماه مبارک رمضان داشته باشید.
آیا روزه گرفتن در شیردهی آسیبی به نوزاد شیر خوار می رساند؟
اگر تصمیم گرفته باشید که در ماه مبارک رمضان روزه بگیرید، نباید نگران نوزاد خود باشید، چرا که بدن شما طبق معمول فرآیند تولید شیر را ادامه می دهد و از این جهت هیچ آسیبی به کودک نمی رسد.
از آنجایی که در ایام روزه داری فقط از اذان مغرب تا اذان صبح فرصت تغذیه دارید، میزان کالری دریافتی شما کاهش خواهد یافت، اما این امر هیچ تفاوتی در میزان شیر تولیدی بدن شما نخواهد داشت.
هنگامی که بدن شما، انرژی حاصل از آخرین وعده ی غذایی دریافتی را بسوزاند، خود را منطبق کرده و از ذخایر مختلفی برای تامین انرژی مورد نیاز خود استفاده خواهد کرد. بدن شما ابتدا کالری حاصل از ذخایر قندی خون را مصرف کرده و سپس ذخایر چربی خود را به قند خون تبدیل می کند. این کار کمک می کند تا شما بتوانید تا زمان دریافت وعده ی غذایی بعدی سر پا بمانید.
با این حال ممکن است گاهی اوقات روزه داری تغییرات کوچکی در محتوای شیر شما ایجاد کند و سطح برخی ویتامین ها و ریز مغذی ها را در شیر کاهش دهد.
مطالعه ای که بر روی مادران شیرده انجام یافته است، نشان می دهد که سطح روی، منیزیم و پتاسیم در شیر مادرانی که در ماه رمضان روزه می گیرند، کاهش می یابد. با این حال، سطح مواد مغذی شیر به میزان بسیار زیادی به سطح انرژی و سطح مواد مغذی ذخیره در بدن مادر بستگی دارد.
ممکن است ذخایر بدن شما تمام شود ولی تغییری در میزان شیر تولیدی ایجاد نشود و با وجود کاهش سطح ریز مغذی ها در طول ساعت های روزه داری، کودک شما همچنان به تغذیه با شیر ادامه دهد.
آیا تغییر در شیر، تاثیری بر نوزاد شما خواهد داشت؟
احتمال بسیار کمی وجود دارد که نوزاد شما تحت تاثیر قرار گیرد. او خود را با توجه به آن چه که می خورید و میزان نیاز خود، به تغییر شیر عادت می دهد.
اگر هر گاه که نوزاد تقاضای شیر کرد به او شیر بدهید، او همچنان به رشد خود ادامه می دهد.
تفاوت در چربی شیر مادر در زمان های مختلف و همچنین در مادران مختلف امری طبیعی است. اگر چربی کافی از طریق وعده های غذایی شما تامین نشود، بدن شما از ذخایر چربی خود برای تولید شیر مورد نیاز نوزاد استفاده خواهد کرد.
آیا روزه گرفتن در شیردهی تاثیری بر سلامتی مادر شیرده خواهد داشت؟
به احتمال زیاد بدن شما به خوبی از عهده ی روزه داری بر خواهد آمد. با این حال، اگر به مدت طولانی روزه بگیرید، خطر افت قند خون وجود دارد. اگر احساس کردید که ازنظر جسمانی تحت تاثیر قرار گرفته اید، شاید نیاز باشد که روزه خود را بشکنید.
شیر دادن به نوزاد می تواند باعث تشنگی زیادی شود و کم آبی بدن باعث احساس ناخوشی در شما خواهد شد. اگر احساس تشنگی، احساس سرگیجگی و ضعف و احساس خستگی داشته باشید و ادرار شما زرد رنگ بوده و بوی نا مطبوعی داشته باشد، احتمالا بدن شما دچار کم آبی شده است.
اگر متوجه برخی از این علایم شدید، باید روزه خود را با نوشیدن آب بشکنید. بهتر است کمی قند و نمک به آب اضافه کرده و میل کنید یا یک نوشیدنی ایزوتونیک مصرف کنید. سپس استراحت کرده و اگر پس از نیم ساعت هنوز احساس خوبی نداشته باشید، با پزشک خود تماس بگیرید.
مادران شیرده چگونه باید در ایام روزه داری از خود مراقبت کنند؟
شما می توانید با انجام کارهای زیر، ایام روزه داری را راحت تر سپری کنید:
- قبل از اینکه بخواهید روزه بگیرید، خریدها و تمام کارهایی که نیاز به انرژی بیشتری دارند را انجام دهید.
- دفترچه ای تهیه کنید و در آن وعده های غذاهایی خود را بنویسید تا مطمئن شوید که در طول شب، غذا و نوشیدنی به اندازه ی کافی دریافت کرده اید. می توانید برای راحتی کار یک اپلیکیشن پیگیری ارزش غذایی در گوشی خود نصب کنید.
- در طول روز تا جایی که می توانید استراحت کرده و آرام باشید.
- به زبان بدن خود گوش کنید و در صورت احساس ناخوشی با پزشک خود تماس بگیرید.
پس از این که روزه ی خود را افطار کردید و به خصوص در هنگام سحری، مقدار زیادی آب بنوشید. غذاها و نوشیدنی های متعادل و کامل مصرف کنید، چرا که دریافت مواد مغذی و کالری از غذا، اهمیت زیادی دارد. حتما قبل از اذان صبح بیدار شده و وعده ی سحری را بخورید.
بهتر است مکمل ویتامین مخصوص مادران شیرده را مصرف کنید. کارشناسان توصیه می کنند تمام افراد بزرگسال روزانه یک عدد قرص مکمل حاوی 10 میکروگرم ویتامین دی مصرف کنند. شما می توانید مکمل ها را در وعده ی سحری میل کنید.
ممکن است در ایام روزه داری، برای شما سخت باشد که در طول شب به اندازه ی کافی مواد غذایی مصرف کنید و در نتیجه شروع به کاهش وزن کنید. کاهش وزن نیم تا یک کیلوگرم در هفته، تاثیری بر سلامتی شما نداشته و شیر شما را کم نخواهد کرد. اما اگر با سرعت بیشتری شروع به کاهش وزن کرده باشید، باید با پزشک خود صحبت کنید.
چه زمانی باید در خواست کمک کنیم؟
اگر احساس ناخوشی داشته یا دچار کم آبی شوید، بی درنگ با پزشک خود تماس بگیرید. اگر نگران هستید که نوزاد شما شیر کافی دریافت نمی کند، بهتر است در این مورد با پزشک مشورت کنید.
علایمی که نشان می دهند نوزاد شما شیر کافی دریافت نمی کند، عبارتند از:
- کم تر از روزهای دیگر پوشک خود را خیس و کثیف می کند (نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می کنند باید از 5 روزگی به بعد، روزانه حداقل 6 پوشک خیس داشته باشند. اگر نوزاد شما دچار کم آبی شده باشد، رنگ ادرار او زرد تیره خواهد بود).
- هنگام ناراحتی و گریه اشک نمی ریزد.
- ملاج سر (نقطه ی نرم روی سر نوزاد یا فونتانل) نوزاد فرو رفته شده است.
- پس از شیر خوردن اعلام نارضایتی کرده و احتمالا خیلی زود دوباره برای شیر خوردن گریه می کند.
- دست ها و پاهای نوزاد سرد بوده و رنگ واضحی ندارند.
- وزن نوزاد کاهش یافته یا وزن او افزایش نمی یابد.
- در حالت کلی آشفته و بی قرار است.
در صورت بروز هر گونه مشکل در شیردهی، به بیمارستان یا مرکز بهداشت مراجعه کرده و از کارشناسانی که در آن جا حضور دارند کمک بخواهید یا با پزشک خود تماس بگیرید.
منبع: www.babycentre.co.uk
