اگرچه هیچ کس احساس خوبی از رفتن به مطب دندان پزشکی ندارد؛ اما شرایط بدنی زنان باردار اوضاع را بسیار بدتر هم میکند، چرا که ممکن است کمرشان آسیب ببیند، لثههای آنها بسیار حساس شود و حتی بوی خمیردندان یا پولیشی که استفاده میشود حالت تهوع را در آنها به وجود آورد و … .
با همهی این تفاسیر، بارداری نمیتواند بهانهی خوبی برای نرفتن به مطب دندان پزشکی باشد. رعایت بهداشت دهان و دندان بسیار مهم است و اگر هر شش ماه یک بار به دندان پزشک مراجعه نکنید، ممکن است مشکلات بسیار بزرگتری به وجود بیاید.
اگرچه مراجعه به دندان پزشک و تمیز کردن دندانها در دوران بارداری هیچ خطری را به دنبال ندارد؛ اما در مورد کشیدن دندان که نیاز به بی حسی، اشعه ایکس و مصرف داروهای مسکن دارد، شرایط متفاوت خواهد بود.
خبر خوب این است که در دوران بارداری هم میتوان اقدام به کشیدن دندان کرد. با ما همراه باشید تا تمام نکاتی را که لازم است در این مورد بدانید، بیان کنیم.
چرا مراقبت منظم از دندان ها در دوران بارداری اهمیت دارد؟
مراقبت منظم از دندان ها برای همهی افراد دارای اهمیت است؛ اما از آنجایی که در دوران بارداری خطر کرم خوردگی دندان و التهاب لثه بیشتر است، مراقبت از دندانها اهمیت بیشتری پیدا میکند.
تغییر هورمونها در بارداری، احتمال تورم و التهاب لثه را افزایش میدهد. همچنین حالت تهوع شدید صبحگاهی میتواند باکتری های غیرطبیعی را وارد دهان کرده و مسواک زدن و کشیدن نخ دندان را بسیار ناخوشایند سازد.
این موارد، مسائل کم اهمیتی هستند که اگر آنها را درمان نکنید؛ میتوانند مشکلات بزرگی را به وجود آورند.
از آنجایی که بارداری نه ماه به طول میانجامد و پس از تولد نوزاد هم مشغلهی زیادی داشته و نمیتوانید پس از زایمان به دندان پزشک مراجعه کنید، هرگز نباید به بهانه بارداری از مراجعه به دندان پزشک خودداری کنید.
متخصصان حوزهی دهان و دندان بر این عقیده هستند که مادر باردار میتواند باکتریهای ایجاد کنندهی کرم خوردگی دندان را به نوزاد خود منتقل کند و شاید همین دلیل، برای مراقبت از بهداشت دهان و دندان کافی باشد.
چرا گاهی کارهای اصلی دندان پزشکی به بعد از زایمان موکول می شود؟
متخصصان حوزه های مختلف (به غیر از متخصصان زنان و زایمان)، تجربه زیادی از دوران بارداری ندارند و دندان پزشکان هم از این قاعده مستثناء نیستند. آنها ترجیح میدهند تا از روشهای درمانی دیگر برای پیشگیری و جلوگیری از پیشرفت مشکل دندان استفاده کرده و کارهای اصلی دندان پزشکی را به بعد از زایمان موکول کنند.
چه زمانی نباید کشیدن دندان را به تعویق بیاندازید؟
گاهی اوقات، اگرچه انجام خدمات پزشکی، خطرات اندکی را به همراه دارد؛ اما مزایای آن بسیار بیشتر است یا اگر اقدامی صورت نگیرد، خطرهای بیشتری را به دنبال خواهد داشت.
هر اتفاقی که در دهان شما رخ میدهد، در همان جا باقی نمیماند و میتواند بر سایر قسمتهای بدن هم اثر بگذارد. افزون بر این، در صورتی که عفونتی در داخل دهان درمان نشود، ممکن است در بدنتان پخش شده و شما را دچار بیماریهای سختی کند.
در هر کدام از موارد زیر، حتی اگر باردار باشید، باید دندان خود را بکشید:
داشتن درد شدیدی که زندگی روزمرهی شما را مختل کرده باشد.
خطر عفونت
خطر آسیب دائمی به دندان ها یا لثه
آیا کشیدن دندان در بارداری بی خطر است؟
در حالت کلی، کشیدن دندان هیچ گونه خطری را به دنبال ندارد. در واقع، به جز سفید کردن دندان ها، تمام روشهایی که در دندان پزشکی به کار گرفته میشوند، بیخطر هستند. کشیدن دندان عقل هم از همین موارد است، هر چند بیشتر دندان پزشکان ترجیح میدهند تا زمانی که الزامی برای کشیدن دندان عقل وجود نداشته باشد، این کار را برای بعد از زایمان موکول کنند. با این حال، در صورتی که دندان عقل یا هر دندان دیگری با شرایطی را که گفتیم، دچار مشکل شده باشد، در دوران بارداری میتوانید آن را بکشید و در واقع باید هم این کار را انجام دهید.
بهترین زمان برای کشیدن دندان در بارداری
در سه ماهه ی اول بارداری نگرانیهای زیادی از نظر ایمنی وجود دارد (در این سه ماهه اتفاقهای زیادی در روند رشد جنین رخ میدهد) و در سه ماهه ی سوم بارداری دراز کشیدن به مدت طولانی سخت و ناراحت کننده خواهد بود. به همین دلیل، پزشکان سه ماهه ی دوم بارداری را بهترین زمان برای انجام اقدامات غیر ضروری دندان پزشکی می دانند.
با این وجود، اگر نیاز اضطراری به درمان داشته باشید، سن بارداری مهم نیست و باید هر چه زودتر به مشکل خود رسیدگی کنید.
آیا کشیدن دندان نیاز به اشعه ی ایکس دارد؟ آیا این اشعه بی خطر است؟
به طور معمول، قبل از کشیدن دندان نیاز به اشعه ایکس وجود دارد. اگرچه دندان پزشکان برای رعایت احتیاط، هر اقدامی را که به این اشعه نیاز داشته باشد، به بعد از زایمان موکول می کنند؛ اما این امر به معنای خطرناک بودن اشعهی ایکس نیست.
تابش اشعهی ایکس به اندازهای نیست که بتواند به شما یا جنینی که در شکم دارید آسیب برساند. افزون بر این، هنگام قرار گرفتن در معرض این اشعه، لباس مخصوصی پوشیده میشود که به عنوان یک محافظ عمل کرده و شما را در برابر تابش بسیار اندک این اشعه، ایمن نگه میدارد.
از آنجایی که استفاده از اشعهی ایکس برای کارهای عادی دندان پزشکی ضرورت ندارد، دندان پزشکان به طور معمول از این اشعه در طول دوران بارداری استفاده نمیکنند؛ اما اگر به استفاده از این اشعه نیاز باشد، مطمئن باشید که هیچ خطری را به دنبال ندارد.
آیا بی حسی در زمان کشیدن دندان در بارداری بی خطر است؟
به احتمال زیاد، پاسخ این سؤال شما را شگفت زده خواهد کرد؛ اما بهتر است بدانید که بیحسی در زمان کشیدن دندان، هیچ خطری را به دنبال ندارد.
ذکر این نکته ضروری است که بی حسی انواع مختلفی دارد و همهی آنها بی خطر نیستند. بی حسی موضعی، همانگونه که از نامش پیداست، به هر قسمتی از بدن که تزریق شود در همان جا میماند و از طریق جریان خون حرکت نمیکند. در دوران بارداری استفاده از این نوع بی حسی برای خدمات دندان پزشکی، بی خطر است.
استفاده از برخی دیگر از انواع بی حسیها هم مشکلی به وجود نخواهد آورد؛ اما متخصصان در رابطه با بی هوشی عمومی یا آرام بخشی در دوران بارداری هشدار میدهند.
در رابطه با نگرانیهای خود برای استفاده از بی حسی، با دندان پزشک و متخصص زنان و زایمان یا ماما صحبت کنید تا با خیالی آسوده بتوانید در دوران بارداری خود از خدمات دندان پزشکی بهره ببرید.
پس از کشیدن دندان، از چه مسکنی میتوان استفاده کرد؟
در بیشتر موارد، استامینوفن (تایلنول) بهترین گزینه برای تسکین درد است. این دارو تنها داروی مسکنی است که میتوانید بدون داشتن نسخه آن را از داروخانه تهیه کنید و مصرف آن در طول دوران بارداری بیخطر است.
اگر به دنبال داروی مسکن دیگری هستید، داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن هم میتوانند یکی از گزینههای مناسب برای مادران باردار باشند؛ اما دقت داشته باشید که فقط در 30 هفته ی اول بارداری مجاز به استفاده از این دارو هستید.
در مورد انتخاب داروی مسکن مناسب، توصیه میکنیم تا با دندان پزشک و متخصص زنان و زایمان یا ماما مشورت کنید.
آیا هنگام کشیدن دندان در دوران بارداری، احتمال بروز خطر وجود دارد؟
در تمامی عملهای جراحی، احتمال خطر وجود دارد؛ اما در مورد زنان باردار این احتمال بیشتر از سایر افراد نیست.
در مواقع ضروری، خطرات ناشی از عمل جراحی، اشعه ایکس و بی حسی، کمتر از خطرات ناشی از درمان نکردن یک مشکل جدی است.
پیشگیری از مشکلات دهان و دندان در بارداری
بهترین راه برای جلوگیری از کشیدن دندان، رعایت بهداشت دهان و دندان است. دندانهای خود را دو بار در روز مسواک بزنید، حداقل یک بار نخ دندان بکشید و هرگز با دندانهای کثیف به رخت خواب نروید؛ به خصوص زمانی که ویار بارداری در ساعت 11 نصف شب شما را برای خوردن شکلات به سمت آشپزخانه میکشاند.
در کنار این عادتها، مراجعه منظم و هر شش ماه یک بار به دندان پزشک هم دارای اهمیت زیادی است. در صورتی که در طول سال مراقب بهداشت دهان و دندان خود باشید، در طول دوران بارداری مشکل جدی برای دندانهای شما پیش نخواهد آمد.
با تشخیص زودهنگام مشکلات مربوط به سلامتی دندانهایتان، میتوانید تحت نظر دندان پزشک، درمان را تا بعد از زایمان به تعویق بیاندازید یا به گونهای برنامه ریزی کنید که درمان اصلی را در سه ماهه ی دوم بارداری انجام دهید.
سخن آخر
کشیدن دندان در دوران بارداری ممکن است تجربه بسیار بدی باشد؛ اما از نظر فنی، این عمل و الزاماتی که برای آن وجود دارد، مانند قرار گرفتن در معرض اشعه ایکس یا استفاده از انواع خاصی از بی حسی، بی خطر هستند.
بهتر است عملهای جراحی غیر ضروری را به بعد از زمان زایمان موکول کنید؛ اما اگر نمیتوانید تا آن زمان منتظر بمانید، با اطمینان خاطر از این که هیچ آسیبی به فرزندتان وارد نخواهد شد، این کار را انجام دهید.
در صورت داشتن هر گونه نگرانی، با پزشک یا مامای خود در میان بگذارید.
مترجم: منیره غفرانی
منبع: www.healthline.com