هفته هفتم بارداری، سومین هفته ماه دوم بارداری است. بدن مادر در این هفته تغییرات خاص خود را تجربه می کند.
جنین در هفته هفتم بارداری
در حالی که هنوز کودک شما بسیار کوچک است ولی بسیاری از اندام های حیاتی او با سرعت زیاد در حال شکل گیری هستند. در این هفته مغز، عدسی چشم، لوزالمعده و بینی به رشد خود ادامه می دهند. به زودی کودک شما به شکل جنینی که همیشه در ذهن تان بود، در خواهد آمد.
سلول های مغزی به سرعت شکل می گیرند
بچه در حال حاضر حدود 0.6 سانتی متر است، تقریبا به اندازۀ یک بلوبری (توت). به نظرتان هنوز خیلی کوچک است؟ اینگونه تصور کنید که حالا بچه 10000 برابر بزرگتر از زمان لقاح (حدودا یک ماه پیش) شده است.
در هفتۀ هفتم بارداری بیشتر رشد بچه روی سرش متمرکز شده و در هر دقیقه 100 سلول مغزی در بچه تولید می شود.
دستان و پاهای بچه در حال شکل گیری هستند
در این هفته برخی از اعضای بدن بچه رشد می کنند. دست ها و پاهای او در حال رشد هستند ولی انگشت ها هنوز جوانه نزده اند. دستان و پاهایش بلندتر و قوی تر می شوند و به بخش هایی نظیر دست، بازو و شانه و پاها نیز به ران، زانو و پا تقسیم می شوند؛ اگرچه در این مراحل اولیۀ شکل گیری، دست و پا بیشتر شبیه پارو است.
بچه کلیه دار شده است
در این هفته دهان و زبان بچه شکل می گیرد. کلیه ها هم تکمیل شده و در جایگاه خودشان قرار گرفته اند تا کار مهم خودشان، یعنی مدیریت ضایعات بدن را انجام دهند. به زودی بچه ادرار کردن را آغاز می کند. خوشبختانه فعلا به پوشک کردن بچه نیازی نیست!
سونوگرافی هفته هفتم بارداری
با انجام سونوگرافی در این هفته، یک جنین 7 هفته ای با کیسه زرده قابل مشاهده خواهد بود.
هفته هفتم، ماه چندم بارداری محسوب می شود؟
هفتۀ هفتم، یعنی در ماه دوم بارداری هستید. فقط هفت ماه دیگر باقی مانده است!
بدن مادر در هفته هفتم بارداری
بدن شما هنوز در حال مبارزه با تغییراتی است که در ابتدای بارداری در بدن رخ می دهد. سطح هورمون ها در حال افزایش است. تهوع صبحگاهی زیاد دیده می شود و ممکن است در یک لحظه احساس گرسنگی کرده و لحظه ی بعد احساس ناخوشی داشته باشید. ممکن است با وجود خوابیدن به مدت ده ساعت یا بیشتر، چنان احساس خستگی کنید که گویا تمام مدت شب بیدار بوده اید. این علایم، نشان دهنده ی مبارزه بدن بر علیه تغییرات دوران بارداری است و احتمال دارد با چند هفته تاخیر خود را نشان دهند.
علائم و نشانه ها را به درستی تشخیص بدهید
اگر هنوز هم به هیچ کس راجع به بارداری تان چیزی نگفته باشید، مهم نیست، چون بچه با شما حرف می زند. البته نه با کلمات بلکه با نشانه های بارداری. برای مثال همان حالت تهوعی که همیشه دنبال تان می کند و بزاق دهان تان که این روزها زیادتر شده است.
و افزون بر این ها، نشانۀ دیگری که حتما تا کنون متوجه آن شده اید، خصوصا وقتی تلاش می کنید که دکمۀ پیراهن را روی سینه های تان ببندید؛ سینه هایی که این روزها بزرگتر شده اند.
سینه های متورم
گرچه در این هفته بچه به اندازۀ یک نخود است ولی سینه های تان احتمالا به اندازۀ طالبی شده اند. سینۀ برخی از زنان در هفتۀ 7 بارداری یک سایز کامل بزرگتر می شود که اگر این بزرگتر شدن با درد و خارش همراه نبود، می توانست خبر خوبی باشد. دلیل این امر، همان هورمون های لازم ولی مسئله برانگیز بارداری، یعنی استروژن و پروژسترون است.
همچنین چربی در بافت سینه های تان در حال تجمع است و گردش خون در این ناحیه افزایش یافته است. نوک سینه ها نیز کمی بیشتر از همیشه بیرون زده است اما کمی نرم تر و حساس تر شده اند و تماس با آن ها می تواند منجر به درد شود.
حلقۀ رنگی دور نوک سینه، کمی بزرگتر و پر رنگتر شده است و طی ماه های آینده همچنان بزرگتر و تیره تر می شود.
همچنین متوجه برآمدگی هایی ریز (مثل زمانی که بدن تان مور مور می شود) روی ناحیۀ رنگی دور نوک سینه خواهید شد. این برآمدگی ها که سل مونتگومری (Montgomery’s tubercles) نام دارند، غدد چربی هستند که مسئولیت چرب کردن ناحیۀ رنگی دور نوک سینه را بر عهده دارند.
و اگر با خودتان فکر می کنید که این همه تغییر برای چه روی می دهد، جواب این است: همۀ این ها، حدودا 33 هفتۀ دیگر، برای شیردهی به نوزاد لازم است!
مقابله با ویار و دلزدگی از غذاها
تنها شما نیستید که این روزها با نگاه کردن به سینۀ مرغ یا از بوی پنیر حال تان بر هم می خورد و حالت تهوع پیدا می کنید. ویار و دلزدگی از غذاها در دوران بارداری نه تنها امری عادی است بلکه گیج کننده هم است چون همان غذایی که روزی غذای محبوب تان بوده است ناگهان سبب بر هم خوردن حال تان می شود و از دیدنش حالت تهوع به شما دست می دهد.
توصیۀ ما این است که ذائقۀ جدیدتان را بشناسید و به طریق که شده با آنن کنار بیایید. از غذاهای خشک و کم طعم استفاده کنید برای غذاهایی که حال تان را بر هم می زنند جایگزینی مناسب پیدا کنید؛ برای مثال اگر نمی توانید بوی گوشت را تحمل کنید، برای تامین پروتئین مورد نیاز بدن تان از کینوآ استفاده کنید. و اگر دلزدگی تان نسبت به غذاهای ممنوعۀ دوران بارداری است، از این موضوع لذت ببرید.
مراجعه به پزشک
در طول هفته ی هفتم بارداری نیازی به مراجعه به پزشک نیست. اگر پزشک قبلا برای شما آزمایش خون یا آزمایش قبل از زایمان تجویز کرده باشد، ممکن است در این هفته نتیجه ی این آزمایش ها آماده شده و برای نشان دادن نتایج نزد پزشک بروید. به احتمال زیاد قبل از این هفته، تست بارداری انجام داده اید. در صورت بارداری چند قلو، سطح hCG از نمودار خارج شده و در همین هفته ممکن است متوجه شوید که چند قلو باردار هستید.
نقش پدر
پدر می تواند با روش های مختلفی به همسرش کمک کند تا او دوران بارداری را راحت تر سپری کند. اگر در خانه گربه نگهداری می کنید باید تا زمان تولد فرزند، مسئولیت نگهداری از گربه به عهده ی پدر خانواده باشد. مدفوع گربه حاوی نوعی انگل مضر است و باعث بیماری توکسوپلاسموز می شود که می تواند به جفت منتقل شود. همچنین پدر خانواده می تواند در داشتن تغذیه منظم به همسرش کمک کرده و به هنگام داشتن تهوع صبحگاهی به او آرامش روحی بدهد. بهتر است پدر لیستی از طعم ها و بو هایی که برای همسرش خوشایند یا ناخوشایند است تهیه کرده و این لیست را روی یخچال بچسباند تا همواره آن ها را به یاد داشته باشد.
علائم و نشانه های هفته هفتم بارداری
تعدد دفعات ادرار
به خاطر حالت تهوع، استفراغ و بیشتر شدن دفعات ادرار مجبور هستید که وقت زیادی را در دستشویی بگذرانید. هورمون بارداری hCG جریان خون را در ناحیۀ لگن افزایش داده که این برای داشتن رابطۀ جنسی لذت بخش مناسب است اما در عین حال باعث تعدد دفعات ادرار نیز می شود. در کل، میزان مایعات مصرفی خود را کاهش ندهید، مگر در مورد قهوه، که یک نوشیدنی مدر است. به یاد داشته باشید که هم خودتان و هم فرزندتان در طول بارداری به مقدار زیادی مایعات نیاز دارید.
درد و تغییر شکل سینه ها
آیا رگ های آبی رنگ روی سینه های تان متورم شده و خودشان را نشان می دهند و باعث شده اند که روی سینه های تان مثل نقشۀ جاده های بین شهری شود؟ در واقع، این رگ های آبی رنگ مثل جاده عمل می کنند و بعد از زایمان، مواد مغذی را از بدن تان به بچه انتقال می دهند. برای اینکه افتادگی و جای چاقی و لاغری سینه ها به کمترین حد خود برسد، یک سوتین مناسب، حتی از سینه بندهای خاص بارداری، تهیه کنید که سینه های تان را محکم تر نگه دارد.
خستگی
البته که باید خسته باشید؛ بدن تان همچنان درگیر پرورش جفت (که از بچه محافظت می کند) است و نیز دارد خودش را با احساسات گوناگونی که این روزها دارد، وفق می دهد. یکی از راه های مقابله با خستگی، خوردن وعده های غذایی زیاد اما کوچک است. این کار برای رفع حالت تهوع هم مفید است. خوردن شش وعدۀ غذایی کوچک در روز، میزان قند خون تان را تنظیم می کند و در نتیجه سطح انرژی تان را بالا می برد. فقط سعی کنید که بیشتر این وعده های غذایی را از خوراکی هایی سالم و مناسب تهیه کنید.
هوس و ویار
مجبور هستید که هر روز و هر شب فقط یک غذای یکسان بخورید، چون این روزها کمتر غذایی با طبع تان جور در می آید؟ نگران نباشید! با خوردن یک غذای سالم تکراری، فرزندتان را از مواد مغذی محروم نمی کنید. اگر هوس های غذایی تان دارند دیوانه تان می کنند، هر از چند گاهی، به حرف دل تان گوش کنید و تسلیم آن ها شوید اما بقیۀ روز به غذای تان توجه داشته باشید و خوراکی های سالم و مغذی مصرف کنید.
سوزش معده و سوء هاضمه
اگر بعد از خوردن غذا از عمق معده تا توی دهان تان احساس ترشی و سوزش دارید، به سوء هاضمۀ بارداری دچار شده اید. از غذاهای چرب، پر ادویه و تند و نوشیدنی های کافئین دار که این مسئله را تشدید می کنند خودداری کنید. همچنین نوشیدنی خود را قبل یا بعد از غذا مصرف کنید؛ ترکیب مقدار زیادی با مایعات با مقدار زیادی غذا باعث باد کردن شکم می شود و سوزش معده را افزایش می دهد.
تهوع صبحگاهی ممکن است بسیار وحشتناک باشد. اما نباید نگران دریافت مواد مغذی کودک خود باشید، اگر نتوانید برای مدتی خوب تغذیه کنید، لطمه ای به تغذیه ی کودک وارد نمی شود. زنجبیل برای تسکین معده بسیار مفید است. مصرف شیرینی یا شربت زنجبیل یا خود زنجبیل می توانند در کاهش تهوع کمک کنند.
افزایش بیش از حد بزاق دهان
به حالت تهوع های بارداری، افزایش بیش از حد بزاق دهان را هم اضافه کنید. این مسئله تا انتهای سه ماهۀ اول به پایان می رسد، پس فقط 6 هفته دیگر باقی مانده است! اما تا این زمان به پایان برسد، تا می توانید آدامس بدون قند بجوید.
راهکارها و نکات کلیدی برای هفته هفتم بارداری
میزان مناسب اضافه وزن تان را بدانید
هنوز به نظر نمی رسد که بچه ای در شکم داشته باشید، ولی احتمالا وزن تان یک یا دو کیلو بیشتر شده است. اشکالی ندارد! در واقع، زنانی که میانگین شاخص تودۀ بدن شان 18.5-24.9 است باید در کل دوران بارداری 11.5 تا 16 کیلو اضافه وزن پیدا کنید.
در سه ماهۀ اول، بچه هنوز بسیار کوچک است و نباید بیش از یک یا دو کیلو اضافه وزن پیدا کنید.
با این حال، اگر از حالت تهوع های بارداری رنج می برید احتمالا سریعا اضافه وزن پیدا نمی کنید یا حتی ممکن است که وزن تان کاهش پیدا کند. این مسئله هم کاملا عادی است زیرا در سه ماهۀ دوم اشتهایتان افزایش می یابد و این کمبود وزن را جبران می کنید.
درد و انقباض شکم معمولا عادی است
اگر در دوران بارداری به درد شکم دچار شوید، لزوما مسئلۀ نگران کننده ای نیست. درد شکم در سه ماهۀ اول بارداری امری عادی است اما اگر درد شکم با درد گردن و شانه یا انقباض، سرگیجه یا ترشحات زیاد همراه باشد، به پزشک مراجعه کنید.
مراقبت های پوستی را به روشی مناسب و بی خطر انجام دهید
بارداری می تواند منجر به بروز اختلالات پوستی بی شماری شود (به لطف هورمون های بارداری!): از چربی بیش از حد پوست گرفته تا خشکی بی از حد (یا هر دوی آن ها، در آنِ واحد)، از آکنه گرفته تا کورک، و عجیب تر از همه، بروز لکه های قهوه ای روی پوست.
اکر مشکل تان این است که به جوش های ریز مبتلا شده اید، روزانه دو یا سه بار صورت تان را با شوینده ای ملایم خوب بشویید (به یاد داشته باشید که شوینده های قوی فقط پوست را نسبت به جوش تحریک پذیرتر می کنند). همچنین هفته ای یکبار پوست تان را به صورت ملایم اسکراب کنید و بعد از مرطوب کنندۀ بدون روغن استفاده کنید. شست و شو و اسکراب بیش از اندازۀ پوست، تحریک پذیری آن را بیشتر می کند.
منوعیت های ورزشی خود را بشناسید
در اینجا، فهرست مختصری از ورزش های ممنوع در بارداری را برای تان ذکر می کنیم: بعد از سه ماهۀ اول، ورزش هایی که بر پشت و کمر تان فشار می آورد، انجام ندهید (نگران نباشید، بعد از سه ماهۀ اول دوباره به شما یادآوری می کنیم). هنگام ورزش، نفس تان را حبس نکنید. حرکت های تند و ناگهانی و چرخشی انجام ندهید چون ممکن است که بر مفاصل تان فشار مضاعف وارد آورد. همچنین از انجام حرکت هایی که تعادل تان را بر می زند، خودداری کنید چون ممکن است بر شکم تان فشار بیاورد.
به زودی بدن تان اکسیژن کمتری خواهد داشت، پس هنگام خستگی از ورزش کردن دست بردارید و نگذارید که دمای بدن تان زیادی بالا برود. افزون بر این، اکنون زمان مناسبی برای انجام یوگای بیکرام (bikram) یا همان یوگای گرم نیست.
با میوه ها دوست بمانید
میوه ها نه تنها حاوی مواد مغذی و ویتامین هایی هتند که برای شما و فرزندتان خوب است بلکه به تنظیم کارکرد بدن تان کمک می کند.
یک قانون کلی که باید در مورد میوه ها و سبزیجات بدانید این است که هر چه رنگ میوه یا سبزی پررنگ تر و تند تر باشد، مواد مغذی آن بیشتر است. اما در بیشتر موارد محتویات مغذی میوه و سبزی است که اهمیت دارد. به این ترتیب، اگرچه طالبی نسبت به سیب قرمز و پر رنگ و لعاب، ظاهری کم رنگ دارد، گوشت خوش آب و رنگش نسبت به گوشت سفید سیب، ویتامین A و C و مواد معدنی بسیار بیشتری دارد.
بنابراین توصیه می کنیم که هنگام خرید، میوه ها و سبزیجاتی را انتخاب کنید که درون شان پر رنگ و لعاب باشد و مطمئن باشید که با این انتخاب، ویتامین و مواد مغذی بیشتری به بدن تان می رسد.
هوس های غذایی سالم داشته باشید
وقتی هوس های بارداری تان شدت می گیرد، چه باید کرد؟ پاسخ این سوال بستگی به هوس های تان دارد. اگر انقدر خوش شانس هستید که در این دوران به میوه و سبزیجات میل پیدا کرده اید، کلاه تان را بیاندازید هوا! اگر نه، اگر می توانید، به غذاهای تان کمی تنوع بدهید تا به این شکل بتوانید مشکل ویار را کمی کنترل کنید، اما اگر این راه جواب نداد، خودتان را نگران نکنید.
اگر هوس های غذایی تان شما را به سمت صبحانۀ آمادۀ پرشکر یا چیپس سیب زمینی می برد، سعی کنید که با آن ها مقابله کنید. به جای این ها، صبحانۀ آمادۀ بدون قند و تهیه شده از آرد کامل جو یا گندم مصرف کنید و درون آن میوه های تازه و کمی عسل بریزید یا چیپس سویا بخورید که سالم تر از چیپس سیب زمینی و غنی از پروتئین است.
اگر به غذاهایی نظیر پنیر غیر پاستوریزه و سوشی میل دارید که مصرفشان در دوران بارداری ممنوع است، آن ها را با مشابه ترین خوراکی های ممکن مثل پنیر فتای پاستوریزه و ماهی سالمون کبابی جایگزین کنید.
اگر به مواد غیر خوراکی مانند خاک رس، خاکستر یا مایع رخت شویی کشش دارید، به پزشک مراجعه کنید و موضوع را با او درمیان بگذارید. این نوع هوس های غذایی می تواند نشانگر اختلالی تحت عنوان پیکا (pica) باشد که در اثر کمبود برخی مواد مغذی در بدن برانگیخته می شود.
با دلزدگی های غذایی تان به طور مناسب مقابله کنید
این فقط شما نیستید که فکر خوردن سینۀ مرغ اذیت تان می کند. ویار و دلزدگی از غذاها در دوران بارداری امری شایع است. راه هایی برای مقابله با این دلزدگی ها پیدا کنید. برای مثال غذاهایی کم طعم و بدون ادویه انتخاب کنید و غذاهایی که حال تان را برهم می زند با خوراکی هایی مناسب جایگزین کنید- مثلا اگر نمی توانید سبزیجات بخورید به جای آن میوه مصرف کنید. در ضمن، اگر غذاهایی که در دوران بارداری ممنوع محسوب می شوند باعث دلزدگی تان می شود، خوشحال باشید چون بلیط شانس تان برده است!
منبع: www.whattoexpect.com
مترجم: ملوک دانشمند