خنده نوزاد در خواب، از بامزهترین صحنههایی است که والدین را غرق در لذت میکند. افزون بر این که ثبت این لحظه میتواند خاطرهی بسیار زیبایی را از دوران نوزادی فرزندتان بسازد؛ شاهد خوبی هم برای رشد و نمو او خواهد بود.
دلایل خنده نوزاد در خواب چیست؟
به طور معمول هنگامی که نوزادی لبخند می زند، والدین به جای پیدا کردن علت آن، سعی میکنند تا کاری را انجام دهند که باعث لبخند بیشتر او شود. با این حال، از آنجایی که میتوان از مراحلی مانند لبخند زدن و چهار دست و پا راه رفتن برای پیگیری رشد نوزادان استفاده کرد، بهتر است توجه ویژهای برای لبخند کودک خود داشته باشید. در ادامه انواع مختلف لبخندی را که نوزادان به ما هدیه میدهند، بررسی میکنیم.
لبخند ناشی از واکنش غیر ارادی
این نوع لبخند کوتاه بوده و بدون هیچ دلیل واقعی رخ میدهد. اگرچه ممکن است شما از سه ماهگی متوجه لبخندهای نوزادتان بشوید؛ اما واقعیت این است که آنها از همان دوران جنینی، میتوانند با لبخند خود دل هر کسی را بربایند.
پژوهشها نشان داده که جنین میتواند از حدود هفته 33 بارداری، لبخند بزند. به طور معمول، این لبخندها همانند لگد زدن یا مکیدن انگشت شست، ناشی از واکنش غیر ارادی هستند و نیازی به هیچ گونه تحریک دیداری ندارند.
لبخند ناشی از دفع گاز روده
یکی دیگر از دلایل احتمالی لبخند زدن نوزادان، گاز روده است! به طورمعمول، نوزادان به هنگام دفع گاز روده یا مدفوع، لبخند میزنند.
لبخندهای اجتماعی
از حدود سه ماهگی، متوجه تغییر در چگونگی لبخند فرزند خود خواهید شد. در این سن، آنها فرصت برقراری ارتباط با محیط اطراف خود را داشته و ممکن است برخی مسائل اجتماعی را آموخته باشند. لبخندهای اجتماعی را میتوان به عنوان نشانهای از پاسخی مهربانانه از جانب نوزاد برای اطرافیان خود دانست.
صرف نظر از این که لبخند نوزاد از چه نوعی است، میتوانید آن را به بهترین شکل تفسیر کنید. آنچه اهمیت دارد این است که نوزاد شما سالم است و میتواند با محیط اطراف خود ارتباط برقرار کند.
خواب رم (REM) چگونه بر لبخند نوزاد اثر میگذارد؟
هنگام خوابیدن اگرچه ممکن است در ظاهر هیچ اتفاقی نیافتد؛ اما واقعیت این است که رویدادهای زیادی در بدن ما رخ میدهند. در این قسمت نگاهی گذارا به مغز انسان میاندازیم تا بفهمیم نوع خوابی که تجربه می کنیم چگونه بر لبخند زدن ما هنگام خوابیدن اثر می گذارد.
به طور معمول، بدن انسان دو نوع خواب را تجربه می کند: خواب با حرکت سریع چشم (REM) و خواب با حرکت آرام چشم (NREM). شما هم همانند انسانهای دیگر، هر شب چندین مرتبه از تمام مراحل هر دو نوع خواب را پشت سر میگذارید؛ اما لبخند زدن بیشتر در خواب REM اتفاق میافتد.
خواب NREM سه مرحله دارد:
مرحله نخست: در این مرحله، بدن از حالت بیداری به حالت خواب سبک میرود. این مرحله چند دقیقه طول میکشد و ضربان قلب، تنفس و حرکات چشم کند شده و عضلههای بدن شروع به شل شدن می کنند.
مرحله دوم: این مرحله، بین خواب سبک و خواب عمیق قرار دارد و در آن ضربان قلب و تنفس کندتر شده و عضلههای بدن شلتر میشوند. این مرحله، پرتکرار ترین مرحله از خواب است.
مرحله سوم: در این مرحله، بدن در خواب عمیق فرو میرود. ضربان قلب و تنفس به کمترین میزان خود رسیده و عضلههای بدن باز هم شل تر میشوند.
خواب REM چیست؟
خواب REM پس از حدود 90 دقیقه خوابیدن اتفاق میافتد. در این مرحله، چشمهای انسان به سرعت در پشت پلکها حرکت میکند و برای بیدار شدن آماده میشود. تنفس، سریعتر و نامنظمتر میشود و ضربان قلب و سطح خون به سطحی میرسد که در زمان بیداری آن را تجربه میکنید.
در این مرحله از خواب، در عضلههای ساق پا و بازو، فلج موقت را تجربه خواهید کرد تا نتوانید به رویاهایی که در خواب میدیدید، عمل کنید.
در صورتی که نوزاد در خواب لبخند میزند یا میخندد، به احتمال زیاد در این مرحله از خواب قرار دارد که در مورد کودکان به عنوان “خواب فعال” شناخته میشود.
پژوهشها نشان داده که نوزادان ممکن است در این مرحله، لبخند زدن، در هم کشیدن قیافه، کشش بدن و مکیدن را تجربه کنند.
بررسی دلایل خنده نوزاد در خواب
نوزادان ممکن است بدون هیچ دلیلی و در اثر واکنش غیر ارادی یا در واکنش به رفتار یک شخص یا شیء، لبخند بزنند. با گذشت زمان، ممکن است متوجه شوید که نوزاد کوچک شما هنگام دفع گاز روده یا مدفوع هم لبخند میزند و دلیل آن ایجاد احساس راحتی در او است.
در مواردی هم نوزادان در تماس با بو یا مزه ای که برای آنها خوشایند است، لبخند میزنند.
هنگامی که نوزادان با محیط اطراف خود بیشتر آشنا می شوند، با دیدن یک چهرهی آشنا، لبخند میزنند؛ شاید دلیل آن این است که از واکنش آنها نسبت به لبخند خود آگاه هستند.
نقاط مبهمی در رابطه با لبخند زدن نوزادان در خواب وجود دارد.
از آنجایی که در مورد خواب دیدن نوزادان مطمئن نیستیم و نمیدانیم که در مورد چه چیزی خواب میبینند، بهتر است فرض کنیم لبخندی که آنها درطول خواب فعال میزنند، یک واکنش غیرارادی است.
با این حال، در صورتی که نوزادان خواب ببینند، لبخند آنها در خواب می تواند در واکنش نسبت به خاطرهای باشد که در طول روز اتفاق افتاده یا در ناخودآگاه آنها ثبت شده است.
آیا لبخند نوزاد میتواند هشداری از یک مشکل باشد؟
دیدن خنده نوزاد در خواب، همیشه تجربهی لذت بخشی است. با این حال، موارد نادری هم وجود دارد که ممکن است این لبخند ناشی از یک مشکل جدی باشد.
تشنج ژلستیک نوع بسیار نادری از صرع است. این حالت به طور معمول با خندههای بلند و غیرقابل کنترل مشاهده میشود و در برخی لحظهها، چهرهی فرد حالتی همانند لبخند زدن دارد ولی صدای خندهی بلندی از او به گوش میرسد. تشنج ژلستیک میتواند همراه با گرگرفتگی، ضربان قلب سریع و تغییر در تنفس باشد.
این تشنج بسیار نادر است و حدود یک درصد از موارد صرعی را شامل میشود. با این حال، در صورتی که در مورد ابتلای کودک خود به این نوع تشنج نگران هستید، بهتر است هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنید.
چگونه نوزاد خود را بخندانیم؟
هر چه آگاهی کودک از محیط اطرافش بیشتر می شود، احتمال لبخند زدن او به موضوعات مختلف یا لذت بردن او از حضور والدین، بیشتر میشود. لبخند زدن نوزاد در واکنش به رویدادهای مختلف، نشانهی این است که او میتواند از حواس خود برای آگاهی یافتن بیشتر از محیط استفاده کند و بنابراین، میتوان گفت که حواس او به خوبی کار میکنند.
لبخندهای نوزاد حاکی از شادابی و سلامت او است و منطقی است که بخواهید او را بیشتر و بیشتر بخندانید. بدون شک، در صورتی که نوزاد شما به اندازه ای که دوست دارید، لبخند نمیزند، هیچ مشکلی وجود ندارد؛ اما در اینجا راههای را برای شما بیان میکنیم که با استفاده از آنها میتوانید لبخند بیشتری را بر چهره نوزاد خود بنشانید:
- هنگام تعاملاتی مانند غذا خوردن، لباس پوشیدن و حمام کردن، ارتباط خوبی با نوزاد خود برقرار کنید.
- برای نوزاد خود کتاب بخوانید.
- برای او آواز بخوانید.
- برای او چهرههای خنده داری را از خود ایجاد کنید.
- طبق واکنشهای نوزاد خود عمل کنید و هنگامی که لبخند می زند، شما هم لبخندی را به او هدیه دهید.
- وقتی کودک شما میخندد، میمکد، آروغ میزند یا به هر شکل دیگری واکنش مثبتی از خود نشان میدهد، شما هم با اشتیاق زیاد به آنها پاسخ دهید.
سخن آخر
لبخند نوزادان خوشحالی و هیجان بزرگی را در اطرافیان ایجاد میکند و خنده نوزاد در خواب ، یک واکنش طبیعی بوده و بخشی از مراحل رشد آنها را تشکیل می دهد. در صورتی که فرزند شما در بیشتر مواقع در خواب لبخند میزند، میتواند ناشی از یک واکنش غیرارادی یا تکرار یک خاطره ی دلنشین در رویاهای خود باشد.
یادگیری علت لبخندها، گریهها، غر زدنها و … بخش هیجان انگیزی از روند شناختن و دوست داشتن فرزندتان است. با این حال، در صورت داشتن هر نوع سؤال یا نگرانی در مورد سلامت یا رشد نوزاد، بهتر است با یک پزشک متخصص اطفال در میان بگذارید.
مترجم: منیره غفرانی
منبع: www.verywellfamily.com